Τρίτη, Νοεμβρίου 11, 2008

ένα αρμονικό πρόβλημα σε εποχή κρίσεως

...καὶ συμβοσκηθήσεται λύκος μετ᾿ ἀρνός, καὶ πάρδαλις συναναπαύσεται ἐρίφω, καὶ μοσχάριον καὶ ταῦρος καὶ λέων ἅμα βοσκηθήσονται, καὶ παιδίον μικρὸν ἄξει αὐτούς· 7 καὶ βοῦς καὶ ἄρκος ἅμα βοσκηθήσονται, καὶ ἅμα τὰ παιδία αὐτῶν ἔσονται, καὶ λέων καὶ βοῦς ἅμα φάγονται ἄχυρα. 8 καὶ παιδίον νήπιον ἐπὶ τρώγλην ἀσπίδων καὶ ἐπὶ κοίτην ἐκγόνων ἀσπίδων τὴν χεῖρα ἐπιβαλεῖ. 9 καὶ οὐ μὴ κακοποιήσουσιν, οὐδὲ μὴ δύνωνται ἀπολέσαι οὐδένα ἐπὶ τὸ ὄρος τὸ ἅγιόν μου, ὅτι ἐνεπλήσθη ἡ σύμπασα τοῦ γνῶναι τὸν Κύριον ὡς ὕδωρ πολὺ κατακαλύψαι θαλάσσας.
ΗΣΑΙΑΣ, ΙΑ 6-9.


και μαζί θα βόσκει ο λύκος με τ' αρνί, κι η λεοπάρδαλη θα κοιμάται πλάι στο ερίφι, και το μοσχάρι κι ο ταύρος κι ο λέοντας μαζί θα πάνε για βοσκή κι ένα παιδί μικρό θα τα οδηγεί. Και το βόδι με την αρκούδα μαζί θα βόσκουν κι αντάμα τα παιδιά τους, κι ο λέοντας και το βόδι παρέα θα τρώνε άχερα. Κι ένα παιδάκι νήπιο μέσα στης κόμπρας την φωλιά και πάνω κει που πλαγιάζουν τα μικρά της το χέρι του θα βάλει. Και κακό δεν θα του κάνουν, κανείς δεν θα μπορεί κανένανε να βλάψει πάνω στο όρος το άγιό μου, γιατί σύμπασα η χώρα γέμισε από την κατανόηση της φύσης του Θεού, όπως νερό πολύ τις θάλασσες σκεπάζει.


Όταν πρωτοδιάβασα αυτές τις γραμμές του Ησαΐα πανικοβλήθηκα. Στον κόσμο αυτόν τον ανακαινισμένο που προφητεύει ο Ησαΐας ποια μουσική ταιριάζει; Πρέπει να λάβω τα μέτρα μου. Αν και η ανακαίνιση του κόσμου είναι απ’ ότι φαίνεται μακριά, ποτέ δεν ξέρεις. Έπρεπε λοιπόν να προλάβω να ακούσω όλον τον Μπετόβεν, γιατί η μουσική σκηνή του ανακαινισμένου κόσμου μάλλον δεν θα είχε θέση γι αυτόν. Για τον Σένμπεργκ δεν το συζητώ, άσε τον Χρήστου ή τον Ξενάκη. Ούτε ο Μπαχ ούτε η αναγεννησιακοί καλά-καλά δεν θα έχουν θέση. Το ενδεχόμενο στη μετά τη μέλλουσα κρίση εποχή να εκλίψει ο μεσαιωνικός μουσικός εφιάλτης, (ο diabolus in musica, το σατανικό τρίτονο, ο άρχων της διαφωνίας, ο υποδαυλιστής των αντιθέσεων), είναι πλέον βεβαιότης.
Γενικώς οιαδήποτε μουσική προβάλλει την έννοια της αντίθεσης και ειδικότερα στηρίζεται σε συνηχήσεις πέραν των καθαρών διαστημάτων της οκτάβας της πέμπτης και της τέταρτης, και οιαδήποτε μουσική χρησιμοποιεί τα αυξημένα και ελαττωμένα μελωδικά διαστήματα δεν έχει θέση στο «ὄρος τὸ ἅγιόν» της προφητείας. Άρα και ένα μεγάλο μέρος τού Βυζαντινού μέλους, όπου δηλαδή χρησιμοποιείται το χρωματικό γένος, θα μείνει έξω κι αυτό. Ας μη συζητάμε για ρεμπέτικα, (που ως γνωστόν κατάγονται απ’ ευθείας από το Βυζάντιο, δεν θυμάμαι ακριβώς την περιοχή). Μόνον το Γρηγοριανό μέλος και ο Τζων Τάβενερ (του 20ου αιώνα, όχι ο πρόγονός του ο Τάβερνερ του 16ου - μην τον μπερδέψετε τώρα με τον Ηλία του 16ου) αυτοί και μόνον αυτοί βλέπω να παίρνουνε βίζα. Εμ, το ‘χαν προβλέψει φαίνεται και είχανε λάβει τα μέτρα τους. Προσεχτικοί με τα μελωδικά διαστήματα οι γρηγοριανοί, κυρίως πεντατονική η υφή της μελωδίας τους, και ο Τζων όλο παράλληλες πέμπτες και τέταρτες. Κι είναι και ορθόδοξος. Άκου, Άγγλος και ορθόδοξος…. Πάντως με αυτές τις προδιαγραφές θα πάρουν διαπίστευση τόσο η παραδοσιακή κινέζικη μουσική, όσο και η ηπειρώτικη, αν και επειδή χρησιμοποιούν πολύ το γκλισάντο, θα πρέπει να περνάνε κάθε δεκαπέντε από το αστυνομικό τμήμα της περιοχής για ανανέωση της διαπίστευσης, εκτός κι αν αποδεχτούν να υποβληθούν σε γκλισαντεκτομή. Φρίκη.

Με μία δεύτερη ανάγνωση είπα να δω πιο στρατηγικά το θέμα. Μήπως να ψάξουμε για αντιστοιχίες; Της αρμονίας ο λύκος να είναι οι διάφωνες συνηχήσεις, και τ’ αρνί οι σύμφωνες. Η πάρδαλη να είναι της ρυθμικής αγωγής το ορμητικό vivace, και το ερίφι το παιχνιδιάρικο allegretto. Το μοσχάρι, ο ταύρος και ο λέων να είναι θεματικές αντιθέσεις που συμπορεύονται αντιστικτικά με απλότητα παιδική. Και το βόδι και η αρκούδα…… Μπα. Δεν προχωράει, άσε που θα μας πάρουν στο ψιλό και τα παιδάκια του κατηχητικού.

Ποια μουσική ταιριάζει, να πάρει η ευχή; Κι αν αυτή ταιριάζει, κι εμένα δε μου ταιριάζει; Μιλάμε τότε για Γκουαντάναμο, όχι για Όρος Άγιον. Ψυχραιμία.
Στο άγιο το όρος της προφητείας του, ο Ησαΐας βλέπει όλα τα είδη. Δεν βλέπει μόνο αρνάκια, εριφάκια, μοσχαράκια. Οι κόμπρες, οι λύκοι, οι αρκούδες, τα λιοντάρια, οι λεοπαρδάλεις είναι εκεί έχοντας απολέσει την επικινδυνότητά τους. Και μόνη ανθρώπινη παρουσία σ’ αυτή τη ζωγραφιά τα παιδιά, το «μικρόν» και το «νήπιον». Φυσικά. Γιατί όλα αυτά τα ζώα δεν είναι παρά χαρακτήρες ανθρώπων στους οποίους ο ανακαινισμένος κόσμος έχει εμφυσήσει γνώση. Και τα χαρακτηριστικά τους χωρίς να αλλάζουν, χάνουν ωστόσο την όποια καταστροφική ή αυτοκαταστροφική δύναμη. Η θεία γνώση εμπνέει όχι μόνον τους λύκους αλλά και τα αρνιά που είχαν σχεδόν μάθει να πιστεύουν ότι η πραότητά τους είναι δειλία. Και τα παιδιά καθοδηγούν γιατί ξέρουν και χαίρονται να παίζουν.

Ποια μουσική ταιριάζει στον ανακαινισμένο κόσμο; Η μουσική, απλώς η μουσική.
Γιατί αυτή συνειδητά εναρμονίζει τις αντιθέσεις χωρίς να αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά τους. Άλλωστε, η μουσική παίζεται.

Ε, τότε …. πάω όρος άγιον.

Βρε κάτι ανησυχίες εν μέσω οικονομικής και όχι μέλλουσας κρίσεως.......

Δείτε το βιντεάκι. Είναι σχετικό και έχει πλάκα.

Kaamelott - The perfect fifth

10 σχόλια:

Dimitri Sykias είπε...

Μα την απάντηση την έχει δώσει ο Πλάτων στην "Πολιτεία", στο Άγιον Όρος του Ηλία -κι όχι του Εφραίμ βέβαια - η μουσική, αλλά και γενικότερα η Τέχνη, δεν θα έχει θέση, δεν θα χρειάζεται.
(Ο Πλάτων κατά τη γνώμη μου έχει απόλυτο δίκιο. Συγκρίνετε τις βιογραφίες συνθετών που έζησαν μια ζωή κοντά σ' αυτήν του Αγίου Όρους, με τη μουσική που έγραψαν).

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραία δημοσίευση κάνατε.
Για την βυζαντινή μουσική πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι πλησιάζει το τελειότερο είδος μουσικής καθώς εναρμονίζεται περισσότερο με την φυσική εκπομπή ακτινοβολίας της φύσης, του χώρου, των σωμάτων, του σύμπαντος...
Εάν όμως εμάς μας αρέσει άλλο είδος μουσικής και «μας ταιριάζει κάτι άλλο» τότε πώς μπορούμε να γίνουμε αρμονικότεροι απαλείφοντας τα «φάλτσα» μέσα μας και έξω από μας;
Λογικά πάντως κάτι θα υπάρχει στον ανακαινισμένο κόσμο. Αν όχι μουσική, τότε η αρμονία της συνύπαρξης των ψυχών και των σωμάτων που σ’ έναν μη εναρμονισμένο θα ηχεί σαν μουσική...

«Ροκάς»

Ανώνυμος είπε...

το άλλο ποστ, γιατί το σβήσατε;

γεράσιμος μπερεκέτης είπε...

Αγαπητέ ανώνυμε, το ποστ δεν το έσβησα, απλώς το αποθήκευσα ως πρόχειρο με σκοπό να το "χτενίσω". Κάποια στιγμή θα το ξανανεβάσω.

Παράκληση, σε όσους κάνουν ανώνυμα σχόλια, χάριν διακρίσεως, ας χρησιμοποιούν ένα ψευδώνυμο. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορώ να καταλάβω αν είναι τα σχόλια ενός ή περισσοτέρων προσώπων.

Ανώνυμος είπε...

Με αυτόν τον τρόπο θα μπορώ να καταλάβω αν είναι τα σχόλια ενός ή περισσοτέρων προσώπων.

...:-)

ανώνυμος και ροκάς

Ανώνυμος είπε...

ΑΣΧΕΤΟ ΘΕΜΑ ΑΛΛΑ ..
Ο κ. Ανδριόπουλος άνήρτησε στο ιστολόγιό του δημοσίευμα του π. Βασιλείου Μπακογιάννη με τίτλο «Περι συμπροσευχών με αιρετικούς».
Δεν αναφέρει όμως ότι είναι από την εφημερίδα του … εξαδέλφου του Αλέκου, τον ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΟ !!!
Του έστειλα λοιπόν το πιο κάτω σχόλιο :

«κ. Ανδιόπουλε,
Η στοιχειώδης εντιμότης θα απαιτούσε να δημοσιεύσετε ότι το άρθρο του π. Μπακογιάννη δημοσιεύθηκε το πρώτον στον … ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΟ.
Αλλά προφανώς δεν γνωρίζετε τι σημαίνει «εντιμότης».
Όμως είναι ευκαιρία στη συνάντηση της Πέμπτης να ρωτήσετε τον κ. Μπαμπινιώτη…»

Το σχόλιο δεν δημοσιεύθηκε.Μόνο μας έβρισε χωρίς να τολμήσει να αναφέρει το σχόλιό μας... Τα σχόλια δικά σας

γεράσιμος μπερεκέτης είπε...

Αγαπητέ κύριε ανώνυμε του προηγουμένου σχολίου: Τα ΑΣΧΕΤΑ σας να τα κάνετε ΣΧΕΤΙΚΑ, ανοίγοντας ένα δικό σας μπλογκ. Δεν θα κάνετε μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα, ούτε θα με αναγκάσετε να αποκλείσω τα ανώνυμα σχόλια από το ιστολόγιό μου για να αποφύγω να το μετατρέψετε σε βήμα της όποιας εμπαθείας σας.

Δεν σβήνω το σχόλιό σας. Το αφήνω για να αιτιολογεί το γεγονός ότι από τούδε και εξής θα σβήνω τέτοιου είδους ανώνυμα σχόλια στο μπλογκ μου. Οπότε, μην κάνετε τον κόπο να τα γράφετε.Και μη νομίζετε ότι θα συνεχίσουμε το διάλογο....

Ανώνυμος είπε...

musica, musica

Ανώνυμος είπε...

绘画 绘画

Ανώνυμος είπε...

Δώσε θάρρος στον ανώνυμο να σ'ανεβεί στο μπλογκ... (ιντερνετική παροιμία)

οι παχουλές αναρτήσεις (όσο τις διαβάζετε τόσο παχαίνουν)