Θέα από την Πνύκα

Από την Πνύκα, ατενίζοντας την Ακρόπολη, μού ‘ρχεται στο μυαλό η Αθηναϊκή Συμμαχία και η ολίσθησή της: Ο Παρθενώνας, ύμνος της αθηναϊκής ηγεμονίας, ναός και θησαυροφυλάκιο συγχρόνως, θαύμα αισθητικής … αν από την ιστορικότητα του έργου κρατάς μόνον το έργο τέχνης, συνεχίζοντας έτσι την παράδοση εκείνων που, υπό συγκεκριμένη γωνία, στο μνημείο αυτό είδαν μόνον επωφελείς τίτλους πνευματικής αλλά και υλικής ιδιοκτησίας: “σε μας που διατυμπανίζουμε την αναγνώριση του κάλλους του, σε μάς ανήκει”.

- Αχ, η ενωμένη Ευρώπη μας, ξεστράτισε…

Λίγο πιο κάτω, κάπου χωμένο, βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Ελισσαίου.

ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ

ΑΥΤΟΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ

ΝΑ ΜΗΝ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ

Cogito ergo sum ?

Φθινοπωρινοί διάλογοι με τον εαυτό μου Ι: Προσπάθεια αυτεπίγνωσης

-Έχεις σκεφτεί τι είσαι;

-Είσαι παμπόνηρος και πας να με μπλέξεις.

-Άσε τώρα τους χαρακτηρισμούς για να κερδίσεις χρόνο. Αν θες απαντάς, ή μάλλον αν μπορείς.

-Δηλαδή τι έγινε αν δεν μπορώ, ή αν χρειάζομαι λίγο χρόνο για να σκεφτώ; Είναι ψόγος αυτή η αδυναμία μου, ώστε αν θα έπρεπε να τον αποφύγω, η μόνη διέξοδος θα ήταν η προσποίηση ότι τάχα δεν θέλω να απαντήσω;

-Το κλώθεις και κερδίζεις κι άλλον χρόνο. Μπορείς να απαντήσεις άμεσα;

-Οκ. Το παίζεις ότι είμαστε σε κουίζ. Είμαι μέρος του σύμπαντος. Σε κάλυψα;

-Δηλαδή μου λες ότι έχεις επίγνωση ότι υπάρχει σύμπαν και ότι είσαι μέρος του. Ομολογουμένως αγνοούσα αυτές τις επιστημονικές σου γνώσεις και εκπλήσσομαι.

-Δηλαδή θες να μου πεις ότι μόνον ο Χώκινς θα εδικαιούτο αυτήν την απάντηση;

-Όχι βέβαια. Καθένας που μπορεί με οποιονδήποτε τρόπο να απαντά σε ερωτήσεις, δικαιούται να τις απαντά. Αυτό που πάντα θα πρέπει να ελέγχεται είναι η επίγνωση της απάντησής του.

-Το ξέρεις ότι μιλάς σαν αυτά τα πρωτόλεια μελλοντολογικά μηχανήματα των εξωγήινων πολιτισμών που συναντούσε το Εντερπράιζ σε κάθε επεισόδιο του Σταρ Τρεκ.

-Δηλαδή επιμένεις ότι υπάρχει σύμπαν και μάλιστα αντλείς αυτήν σου τη βεβαιότητα από τηλεοπτικές σειρές του ’60.

-Όχι βέβαια. Δηλαδή όχι μόνο από εκεί. Το ότι υπάρχει σύμπαν το λένε εδώ και χιλιετίες. Αλλά ειδικά στον εικοστό αιώνα, και ακόμα περισσότερο στον εικοστό πρώτο, νομίζω ότι αποτελεί βεβαιότητα. Ένα μεγάλο μέρος του έχει χαρτογραφηθεί και υπάρχουν τόσες θεωρίες για την δημιουργία του, την κατάστασή του και το μέλλον του.

-Μμμμ. Βλέπω παρακολουθείς και ντοκιμαντέρ.

-Άσε τις ειρωνείες. Δεν είμαι φυσικός επιστήμων, αλλά άλλοι που είναι, μας διαβεβαιώνουν ότι υπάρχει.

-Ωραία. Εσύ με ποια βεβαιότητα μου λες ότι είσαι μέρος του και ότι υπάρχει;

-Δηλαδή αν σου έλεγα ότι είμαι συνθέτης, τι θα έλεγες;

-Θα έλεγα να το συζητήσουμε μιαν άλλη φορά. 

Θερινοί διάλογοι με τον εαυτό μου V: Μερίδιον ευθύνης

αφιερωμένο στον Silezukuk και το σχόλιό του σε αυτό το ποστ

- Το τσούζεις σήμερα, ε;

- Το κατά δύναμιν. Το κατά δύναμιν όχι το δικό μου, αλλά του κρασιού.

- Πώς σου φαίνεται αυτό το κρασί;

- Πολύ του γούστου μου. Ξηρό, ξιδάτο, χωρίς προφανή αρώματα φρουτώδη που συνήθως δεσπόζουν στα άσπρα κρασιά.

- Γιατί τα λες άσπρα και όχι λευκά;

- Γιατί δεν είμαι ορμηνεμένος σερβιτόρος. Το κρασί το άσπρο είναι άσπρο γιατί χρυσίζει, όπως "άσπρα" λέγανε και τα χρυσά νομίσματα.

- Καλά, στους συνειρμούς και στις αυτοαιτιολογήσεις είσαι μανούλα. Παρεμπιπτόντως "άσπρα - acse" λέγανε τα ασημένια νομίσματα, αυτά που πρωτοέκοψε στους πρώιμους οθωμανικούς χρόνους ο Ορχάν ο Α' το 1328. Τα μπουκάλια πάντως, για να ξαναγυρίσουμε την κουβέντα στο ίδιο σημείο, γράφουν «οίνος λευκός».

- Αυτό ακριβώς. Δεν γράφουν «κρασί άσπρο». Οι φιάλες παρεμπιπτόντως.

- Είσαι για να ‘σαι. Δε μου λες – έτσι για να το διασκεδάσουμε, αλλάζω θέμα – τι μερίδιο ευθύνης πιστεύεις ότι έχουν οι συμπολίτες ενός δολοφόνου για την πράξη του;

- Εξαρτάται. Συμπεριλαμβάνεις και τους κατά συρροήν;

- Κυρίως αυτούς. Και πολύ περισσότερο αυτούς που καταφέρνουν να γίνουν ηθικοί αυτουργοί εκτεταμένων ολέθρων.

- Εννοείς αρχηγούς ομάδων, φυλών, κρατών που συμπαρασύρουν τους οπαδούς τους σε αιματηρές συρράξεις και γενοκτονίες;

- Ναι. Αλλά μην μου απαντήσεις μεταθέτοντας το πεδίο συζήτησης.

- Γιατί το λες αυτό;

- Επειδή σε ξέρω. Συνήθως, καθώς δεν καταφέρνεις να συγκροτήσεις μιαν απάντηση σε ένα συγκεκριμένο πεδίο, μεταθέτεις αναλογικά το θέμα σε ένα πεδίο που μπορείς να χειριστείς.

- Εντάξει. Θα είμαι τίμιος. Δεν θα αναφέρω τίποτα  για ακροατές μουσικής. Αλλά δεν πρόκειται να σου απαντήσω και στο αρχικό σου ερώτημα. Προτιμώ να απολαύσω σιωπηρά το κρασί μου.

- Μήπως ήπιες λιγάκι παραπάνω;

- Σε παρακαλώ, μην ξαναρχίζεις την κουβέντα από το ίδιο σημείο. 

Θερινοί διάλογοι με τον εαυτό μου ΙV: Φιλική Εταιρεία

- Έχω ένα δόλιο σχέδιο;
- Δεν υπάρχει σχέδιο χωρίς δόλο.
- Σαχλαμάρες. Ουσιαστικά ανασυντάσσεις αυτό που είπα για να δημιουργήσεις εντυπώσεις.
- Σε ποιον θα δημιουργήσω εντυπώσεις, αφού μόνο οι δυο μας συζητάμε;
- Θα δημιουργήσεις εντυπώσεις στον εαυτό σου, καθώς θα φαντάζεσαι ότι σε αυτόν τον διάλογο θα είχες το πάνω χέρι αν υπήρχε ακροατήριο.
- Και τι σημασία έχει αν ο εαυτός μου με λατρέψει;
- Θα τα έχετε καλά μεταξύ σας.
- Δεν με έπεισες, αλλά τέλος πάντων. Ποιο είναι το δόλιό σου σχέδιο;
- Να κλείσω το facebook και μετά να πω σε έναν φίλο μου ή σε μία φίλη μου -που μας συνδέει πραγματική φιλία, δηλαδή πίνουμε μαζί κάθε τόσο ένα ποτήρι κρασί και ξέρουμε ο ένας μυστικά του άλλου - ότι η φιλία μας τελειώνει αν δεν κλείσει το facebook. Και όταν λέμε τελειώνει, εννοούμε χωρισμός.
- Και τι περιμένεις να γίνει;
- Αν δεν τσιμπήσει δεν θα το κλείσει. Αν τσιμπήσει και το κλείσει, είναι μάλλον βέβαιο ότι θα ζητήσει κάτι παρόμοιο και από κάποιον ή κάποιαν άλλη. Φαντάζεσαι τι έχει να γίνει;
- Δεν κόβεις καλύτερα το κάπνισμα; "Μάλλον βέβαιο" ... Τι έκφραση κι αυτή....

Θερινοί διάλογοι με τον εαυτό μου ΙΙΙ: Καβγαδάκι

- Ο λόγος σου αν θες να πιάσει τόπο πρέπει να βρίσκεται εκεί που δεν ακούγεται.
- Θα με αφήσεις επιτέλους να πιω το ουίσκι μου με την ησυχία μου;
- Γιατί; Δεν σε απασχολεί αυτό που είπα;
- Το βρίσκω ανόητο. Έχεις την τάση να παραμετροποιείς το κάθε τι. Και να το βαραίνεις εξ ορισμού, κάτι που δεν έχει νόημα αν δεν πρόκειται να γράψεις εγχειρίδιο γεωμετρίας.
- Α, συγγνώμη που δεν σε αφήνω να σουρώσεις με την ησυχία σου.
- Γιατί εσύ πόσα έχεις πιει;
- Όσα κι εσύ;
- Ε, βγάλε λοιπόν το σκασμό.
- Αυτό εννοούσα εξ αρχής. 

Θερινοί διάλογοι με τον εαυτό μου ΙΙ: Σταφύλια

-Έχω δει πολλούς τενεκέδες ξεγάνωτους.
-Το λες για τους μαέστρους;
-Ναι, Οι περισσότεροι δεν έχουν βρει τίποτα. Όχι βέβαια ότι φταίνε. Σάμπως οι συνθέτες είναι καλύτεροι;
-Γιατί αφήνεις απ' έξω τους ερμηνευτές; Τους φοβάσαι;
-Η αλήθεια είναι ότι τους σέβομαι. Σέβομαι την ανασφάλειά τους και την αγάπη τους για τις ευκολίες. Και ναι τους φοβάμαι. Μου θυμίζουν τα παιδάκια που 'θέλαν να τα παίξουμε επειδή είχαν δική τους μπάλλα,
-Παράδοξο μου φαίνεται. Κανονικά, η ιδιοκτησία της μπάλλας θα έπρεπε να συμβολίζει τους συνθέτες.
-Ασυνείδητα μεροληπτείς υπέρ των μαέστρων, αλλά αν το καλοσκεφτείς οι συνθέτες δεν έχουν να κάνουν με τη μπάλλα. Ούτε καν με τους κανόνες του παιχνιδιού. Η ειλικρινής εικόνα τους είναι μάλλον σχετική με τα νυκτολούλουδα στις άκρες των πεζοδρομίων.
-Καταντάς φθηνά λυρικός. Τότε ποια είναι η ψευδής εικόνα τους;
-Η ταύτισή τους με τις δεξιότητες: να παίζουν καλή αμπάριζα, εφτάπετρο, τα μήλα, τα μέντα-μέντα τα μελιγκήτικα, τα στρατιωτάκια ακούνητα. Να μαζεύουν πόκεμον .... γενικά οι πειθαρχίες. Και είμαι ακριβά λυρικός. Υποφέρω.
-Εξιδανικεύεις.
-Σιγά τα ωά. Δηλαδή οι ερμηνευτές τι κάνουν; Δεν εξιδανικεύουν συνεχώς το παρελθόν, συγκαλύπτοντας την παραδοπιστία τους; Και υποφέρουν επίσης. Τόση αυτοπειθαρχία δεν αντέχεται.
-Ισοπεδώνεις τα πάντα.
-Φυσικά. Είναι ακόμα καλοκαίρι.

Θερινοί διάλογοι με τον εαυτό μου Ι: Μελλοντική θέσις

- Αντιπαθώ αφόρητα τις μικροφιλοδοξίες. Είναι σύμφυτες με τον επαρχιωτισμό και την αβελτηρία του. Και μάλιστα σκέφτομαι ότι πέραν του επαρχιωτισμού υπάρχει ο όρος "μικροεπαρχιωτισμός". Απελπισία. Γι' αυτό φροντίζω να μένω έξι μήνες εδώ και έξι στον Πειραιά.

-Δηλαδή τον Πειραιά τον θεωρείς πόλη; Και την άνεσή σου, μια εδώ και μια εκεί, την θεωρείς φιλοσοφική κατάκτηση; Απλώς συνταξιούχος είσαι.

Αιφνίδια θυμοσοφία

Οι πυλώνες της Μουσικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα

Τα Ωδεία είναι τα παλαιότερα θεσμοθετημένα ιδρύματα μουσικής εκπαίδευσης της Ελλάδας και φέρουν τεράστιο βάρος ιστορικότητας. Πολύ αργότερα ιδρύθηκαν τα μουσικά Σχολεία (Γυμνάσια-Λύκεια) και τα Πανεπιστήμια Μουσικολογίας και Μουσικών Σπουδών. Δεν έχει ακόμα ιδρυθεί Μουσική Ακαδημία – έλλειψη βασικότατη. Διότι σχεδόν παγκοσμίως έχει εμπεδωθεί ότι  αυτοί είναι οι πυλώνες της Μουσικής Εκπαίδευσης προς κατευθύνσεις, άλλοτε συγκλίνουσες και άλλοτε αποκλίνουσες.

Κάθε ένας από αυτούς τους πυλώνες έχει δικό του σύστημα ένταξης σπουδαστών, δικό του πρόγραμμα σπουδών, και δικές του απολυτήριες εξετάσεις, κάτι που συχνά δημιουργεί ερωτήματα ιεράρχησης, που κυρίως τίθενται αν αμφισβητηθεί η αυτονομία του καθενός και θεωρηθεί ότι κάποιος από αυτούς μπορεί να υπαγάγει υπ’ αυτόν τους άλλους.

Ωστόσο, αν το δούμε στην πράξη, κάθε ένα από αυτά τα Μουσικά Εκπαιδευτικά ιδρύματα, απευθύνεται σε διαφορετικής ιδιοσυγκρασίας ανθρώπους και οι απόφοιτοί τους αποκτούν μεν σε ένα μεγάλο βαθμό αλληλοεπικαλυπτόμενα προσόντα, ωστόσο και σε έναν άλλον βαθμό διαφορετικά.

Στο Ωδείο ο σπουδαστής εντάσσεται είτε με την εγγραφή του στην προκαταρκτική βαθμίδα και ολοκληρώνει κατά τον προβλεπόμενο χρόνο (κατ’ ελάχιστον 8 έως 11 χρόνια αναλόγως την ειδικότητα οργάνου) είτε μέσω κατατακτηρίων εξετάσεων σε αντίστοιχο της κατάρτισής του επίπεδο, όπου στην υψηλότερη δυνατή βαθμίδα κατάταξης (β' ανωτέρας για τα όργανα, β' ειδικό αρμονίας για τα θεωρητικά) τού επιτρέπεται ύστερα από τουλάχιστον 2 χρόνια φοίτησης να αποκτήσει τίτλο (Πτυχίο ή Δίπλωμα). Ωστόσο η ουσία του μεγέθους της ύλης και των απαιτήσεων παραμένει σταθερή, άρα και η κατάταξή του πιστοποιεί ότι όλην την προβλεπόμενη από τον νόμο προηγούμενη του επιπέδου κατάταξης ύλη την έχει διδαχθεί, είτε εντός του Ωδείου σε μακρά περίοδο "υπό κατάταξη" είτε μέσω ιδιαιτέρων μαθημάτων, είτε συνδυάζοντας τα δύο προηγούμενα. Πέρα από το ειδικό ατομικό μάθημα επιλογής του, τα γενικά υποχρεωτικά μαθήματα περιφερειακώς ενισχύουν την τεχνική κατάρτισή του (Θεωρία, Σολφέζ, Χορωδία, Μουσική Δωματίου κλπ) ενώ μαθήματα όπως η Μορφολογία και η Ιστορία της Μουσικής, στοιχεία Λογοτεχνίας, κλπ, διαφοροποιούμενα ανά κλάδο ειδικών αντικειμένων, του παρέχουν μιαν εγκύκλιο Μουσική Παιδεία. Τέλος με το πρακτικό διδασκαλείο, αποκτά εμπειρία διδακτική για να μπορεί εντός των Ωδειακών πλαισίων να διδάξει το αντικείμενο για το οποίο θα αποκτήσει τίτλο. Το ωδειακό Πτυχίο λοιπόν ή το Δίπλωμα πιστοποιούν αφενός την εκτελεστική ικανότητα κάποιου, αφετέρου την διδακτική εντός του ωδειακού συστήματος ικανότητα. Απόφοιτοι Ωδείων στελεχώνουν Ορχήστρες και παλαιότερα μέσω διαγωνισμού, εφόσον διέθεταν και απολυτήριο Λυκείου, κάλυπταν θέσεις καθηγητή Μουσικής σε γενικά σχολεία, (Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια), ενώ κάποιοι από αυτούς τους καθηγητές Μουσικής με απόσπαση στελέχωναν θέσεις ειδικότητας σε Μουσικά Σχολεία, πολλοί μάλιστα απόφοιτοι ωδείων εξακολουθούν να είναι ενταγμένοι ως καθηγητές μέσης α’ βάθμιας και β’ βάθμιας εκπαίδευσης. Βαθμιαίως αυτοί οι τελευταίοι αντικαθίστανται από τους αποφοίτους των Μουσικών Πανεπιστημίων.

Στα Μουσικά Σχολεία εντάσσεται κάποιος μαθητής που τελείωσε το Δημοτικό κατόπιν εξετάσεων διακρίβωσης μουσικότητας. Το πρόγραμμα των μουσικών μαθημάτων εξελίσσεται παραλλήλως με το πρόγραμμα των μαθημάτων ενός γενικού σχολείου. Και στα Μουσικά Σχολεία μπορεί κάποιος μαθητής να ενταχθεί αργότερα κατόπιν κατατακτηρίων. Το πρόγραμμα μουσικών μαθημάτων στα Μουσικά Σχολεία είναι εν πολλοίς αντίστοιχο τεχνικώς με αυτό των Ωδείων. Απλώς ο χρόνος φοίτησης στο Μουσικό σχολείο είναι περιορισμένος κατά το μέγιστο στις 2 τριετίες (Γυμνάσιο, Λύκειο), ενώ ο χρόνος φοίτησης στο Ωδείο κατά κανόνα ευρύτερος (ξεκινώντας από την πολύ μικρή ηλικία των 5 ετών) μπορεί να παραταθεί έως και το διπλάσιο του προβλεπομένου ελαχίστου. Αυτό επιτρέπει στους σπουδαστές των Ωδείων να αποκτήσουν το πτυχίο ή το δίπλωμά τους στην ηλικιακή φάση που εκείνοι θα επιλέξουν. Κάτι αντίστοιχο που επιχειρήθηκε και θεσμοθετήθηκε για τους αποφοίτους Μουσικών Λυκείων προς απόκτηση τίτλων ισότιμων των Ωδειακών, θεωρητικών σπουδών, βυζαντινής μουσικής, παραδοσιακών και κλασσικών οργάνων, μετά από ειδικές προκηρυσσόμενες εξετάσεις, στην ουσία του έχει ατονήσει. Άλλωστε, πολλοί απόφοιτοι Μουσικών Σχολείων δεν ακολουθούν τον μουσικό κλάδο. 

Στα Πανεπιστήμια Μουσικολογίας ή Μουσικών Σπουδών, καθώς και στα αντίστοιχα ΤΕΙ, οι σπουδαστές εντάσσονται διερχόμενοι τις πανελλήνιες εξετάσεις, εξεταζόμενοι επιπλέον σε ειδικά μαθήματα: Αρμονία, εξετάσεις ακουστικών ικανοτήτων. Τις ικανότητες για να διέλθουν τις ειδικές εξετάσεις, οι υποψήφιοι μπορούν να τις αποκτήσουν είτε μέσω της Ωδειακής παιδείας, είτε μέσω της αντίστοιχης που εφαρμόζεται στα Μουσικά Σχολεία, είτε ακόμα και με ιδιαίτερα μαθήματα. Δηλαδή δεν αποτελεί τυπικώς απαραίτητη προϋπόθεση για την συμμετοχή σε αυτές η φοίτηση είτε σε Ωδείο, είτε σε Μουσικό Σχολείο, πολύ δε περισσότερο δεν είναι απαραίτητος κάποιος ωδειακός τίτλος σπουδών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο και τυπικώς το Μουσικό Πανεπιστήμιο δεν αποτελεί ουσιαστική ιεραρχική συνέχεια του Ωδείου, ενώ του Μουσικού Σχολείου αποτελεί ιεραρχική συνέχεια στον βαθμό που αποτελεί και των Γενικών Σχολείων.

Ο υποψήφιος φοιτητής του Πανεπιστημίου λοιπόν προϋποτίθεται ότι έχει μουσική εκπαίδευση, ωστόσο αυτή είναι αδιάφορο πόθεν προέρχεται ή πόσο ευρεία είναι. Επίσης όταν ένας φοιτητής επιλέξει την ειδικότητα οργάνου ή της σύνθεσης για την απόκτηση και του αντίστοιχου πανεπιστημιακού τίτλου ειδικότητας, είναι βέβαιο ότι δεν ξεκινάει από το μηδέν εντός του Πανεπιστημίου, μάλλον είναι βέβαιο ότι η μέχρι τότε κατάρτισή του οφείλεται σε ωδειακή παιδεία, καθότι ακόμα και από Μουσικό Σχολείο προερχόμενος, είναι γνωστό ότι κατά κανόνα φοιτούσε ή και εξακολουθεί να φοιτά και σε Ωδείο, οπότε η απόκτηση της πανεπιστημιακού επιπέδου ειδικότητος δεν είναι αποκλειστικό αποτέλεσμα της Πανεπιστημιακής του εκπαίδευσης, κάτι που πιστοποιείται από το γεγονός ότι είτε παραλλήλως, είτε κατόπιν, είτε προηγουμένως, ο φοιτητής επιδιώκει και την απόκτηση ωδειακού τίτλου. Υπ΄ αυτήν την έννοια, η Ωδειακή και η Πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν συνδέονται ιεραρχικώς. Ένας πχ διπλωματούχος Ωδείου στο πιάνο, και ένας πτυχιούχος Πανεπιστημίου με την ειδικότητα του πιανίστα, δεν είναι απαραιτήτως ο ένας καλύτερος από τον άλλον ως ερμηνευτές. Απλώς, διαφέρουν κατά την εγκύκλιο παιδεία, και έχουν άλλου τύπου διδακτικό εξοπλισμό, ο μεν ωδειακός μέσα από το πρακτικό διδασκαλείο, ο δε πανεπιστημιακός μέσα από τα παιδαγωγικά μαθήματα.

Το κατά τύπον και ουσία ισχύον, οι καθηγητές των Ωδείων να κατέχουν απαραιτήτως Ωδειακό τίτλο, είναι κάτι που πρέπει να διατηρηθεί, αν θέλουμε να διατηρήσουμε πλήρως αυτό που η Ωδειακή παιδεία προσφέρει. Μένει αυτός ο τίτλος να διαβαθμιστεί όχι ιεραρχούμενος στον ίδιον άξονα με τον Πανεπιστημιακό, αλλά παραλλήλως. Με αυτού του τύπου τον συσχετισμό θα πρέπει να προχωρήσουμε και στην ίδρυση Μουσικής Ακαδημίας. Η εισαγωγή σε αυτήν θα πρέπει να γίνεται με μόνο κριτήριο τις μουσικές ικανότητες. Η Μουσική Ακαδημία (διεθνώς μονοσήμαντη έννοια) θα δίνει τα εφόδια σε ταλαντούχους μουσικούς να ανεβάσουν το ερμηνευτικό επίπεδό τους. Ειρρήσθω εν παρόδω ότι το ισχύον πρόγραμμα Ωδειακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, εφαρμοζόμενο στην ακρίβειά του, καθιστά την απόκτηση διπλώματος το ίδιο ή και περισσότερο δύσκολη από την απόκτηση Bachelor αρκετών ξένων Ακαδημιών – δεν έχει κάποιος παρά να δει το απαιτούμενο πρόγραμμα απολυτηρίων εξετάσεων. Άλλωστε για να ενταχθεί κάποιος σε ένα μουσικό σύνολο, ή ορχήστρα, θα περάσει από ακρόαση - ο τίτλος σπουδών θα του ζητηθεί εκ των υστέρων και μόνον εφόσον αυτό έχει μισθολογικής φύσεως σημασία. Όπως επίσης κάποιος εξελίσσεται ως σολίστ ή ως συνθέτης όχι εκθέτοντας τους τίτλους σπουδών του, αλλά το έργο του. 

Εν κατακλείδι, μόνον, η αυτονομία των πυλώνων Ωδείο, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία, μπορούν να διασφαλίσουν την παραγωγή ερμηνευτών, συνθετών, δασκάλων καθηγητών, μουσικολόγων, μεταπτυχιακών, διδακτόρων κλπ. Αν οι πυλώνες αυτοί συγχωνευτούν θα αποκλείσουν διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες να βρουν τον δρόμο που ταιριάζει στην κάθε μια.

Γιώργος Χατζημιχελάκης 

Με αφορμή μεταγραφές έργων του Μπάχ (από βιολί, βιόλα, τσέλο) για κιθάρα

Εδώ και αρκετό καιρό με προβληματίζει το θέμα αυτό.

Στις περισσότερες περιπτώσεις των μεταγραφών έργων του Μπαχ από έργα για βιολί, βιόλα ή τσέλο έχουμε αλλαγή τονικότητας για προσαρμογή τους στην κιθάρα.

Μου γεννήθηκε η εξής σκέψη, αντί για την συνήθη πρακτική που ακολουθείται κατά τις μεταγραφές:  Ένα ειδικό κούρδισμα της κιθάρας που θα επιτρέπει την εκτέλεση αυτών των έργων στην πρωτότυπη γραφή τους. Το κούρδισμα από ψηλά προς χαμηλά να είναι κατ' ουσίαν μια μεταφορά, ή καλύτερα μια αντανάκλαση του κουρδίσματος των οργάνων προέλευσης πάνω στην κιθάρα:

Δεδομένου ότι το βιολί κουρδίζεται Μι-Λα-Ρε-Σολ και η βιόλα και το τσέλλο (με μιαν οκτάβα μεταξύ τους διαφορά) Λα-Ρε-Σολ-Ντο, να κουρδιστεί αντίστοιχα η κιθάρα Μι-Λα-Σολ-Ρε-Σολ-Ντο.

Με το κούρδισμα αυτό για την κιθάρα που προτείνω,  πλεονασματική αναδεικνύεται η 3η χορδή, ωστόσο μπορεί να υποβοηθήσει σε κάποιες δακτυλοθεσίες, ενώ ίσως και το κατέβασμά της σε Φα# να είναι ακόμα πιο χρηστικό και να συντελεί σε πλουσιότερο ήχο. Στην περίπτωση όμως όπως της Σουίτας αρ. 5 για τσέλο σε Ντο ελάσσονα, BWV 1011, όπου η πρώτη χορδή του τσέλου κουρδίζεται σολ, εξυπηρετεί η 3η χορδή της κιθάρας να παραμείνει στο σολ. 

Οι υπόλοιπες χορδές είναι ουσιαστικά οι ανοικτές χορδές των οργάνων προέλευσης. Αυτό μπορεί να δώσει σημαντικά πλεονεκτήματα: Απευθείας εκτέλεση από την πρωτότυπη παρτιτούρα με διατήρηση της τονικότητας γραφής του έργου, αξιοποίηση της γενικότερης ηχητικής σκέψης του Μπαχ που συμπεριλαμβάνει τις ανοικτές χορδές,  και εν τέλει μιαν προϋπόθεση συνολικής αυθεντικής ερμηνείας.

Σε ό, τι αφορά πιθανούς ενδοιασμούς για την ηχητική αλλοίωση της κιθάρας λόγω της χαλάρωσης των χορδών, θα είχα να πω δύο πράγματα: 

α) το χαμήλωμα της τάσης θα κάνει λίγο πιο σκούρο τον ήχο, αλλά αυτό μάλλον ταιριάζει στην εποχή.

β) η περίπτωση κάποιες κιθάρες, για λόγους κατασκευαστικούς, να αντιδράσουν απρόσμενα και να τρίζουν σε κάποια τάστα, λόγω της χαλάρωσης της γενικότερης τάσης, αλλά και εξ αυτού του λόγου τής αύξησης του πλάτους ταλάντωσης των χορδών, μπορεί να αντιμετωπιστεί με ειδικές χορδές που θα ανταποκρίνονται στο ζητούμενο χόρδισμα (λίγο παχύτερες).  

Μένει η δοκιμή στην πράξη .... διότι δεν είμαι κιθαριστής. 

καλέσω μου τους γνωστούς καλλιτέχνας, κακεῖνοί με δοξάσουσιν

- Η πρόσκλησή σας κύριε, θέλω να θεωρώ ότι δεν με περιλαμβάνει.
- Μα γιατί πάντα αυτοεξαιρείσθε;
- Είναι θέμα συναίσθησης, αλλά και προβολής εκ συναντιλήψεως.
- Με κάνετε να νιώθω αμήχανος, ή μάλλον με αναγκάζετε λογοτεχνικώς να έχω πει ότι "με κάνετε να νιώθω αμήχανος", διότι αποκλείεται να ξέρετε τι θα σας απαντούσα.
- Τότε γιατί είπατε προηγουμένως ότι "πάντα αυτοεξαιρούμαι";
- Θα πρέπει να γράψετε εσείς την απάντηση και σε αυτό το ερώτημα, μιας και δικό σας είναι το κείμενο.
- Θα την γράψω, αλλά προηγουμένως οφείλω να ομολογήσω περί του υψηλού επιπέδου της ρομποτικής. 

Νόμπελ προσανατολισμού

Κατηφόριζε πάλι αυτό το στενό με διώκτη το ίδιο άγχος: όταν το ανηφορίζει, σαν καουμπόης αδράχνει το κινητό του εν είδει περιστρόφου, έτοιμος να καλέσει κατ’ αρχάς δύο φίλους του γιατρούς, και αν τα πράγματα δυσκολέψουν το 166. Φαντασιωτική στηθάγχη λέγεται η ασθένεια, δηλαδή έτσι την ονομάζει όταν η λογική τού επιτρέπει να αυτοσαρκάζεται. 

Κατά τα άλλα πίνει το κρασάκι του κάθε μέρα, πάντα ολίγον προ των ορίων της υπερβολής, η οποία υπερβολή προσδιορίζεται από τις ψύχραιμες αναζητήσεις του στο ίντερνετ περί αλκοολισμού. Επαναλαμβάνει τα σχετικά τεστ καθημερινώς, εν παραλλήλω με το πάρσιμο της πίεσής του, το οποίον, αναλόγως του αποτελέσματος (ευκταίον και ω του θαύματος σύνηθες: κάτω από 12 η μεγάλη, κάτω από 8 η μικρή) εξισούται  είτε με την αβέβαιον  πολιορκίαν είτε με την άλωση της Τροίας.  

Καθώς λοιπόν κατηφόριζε, τον παρηγορούσε το γεγονός ότι κάποιες χιλιάδες πρόσφυγες πεζή κατευθύνονταν βόρεια προς τα σύνορα. Διότι το μείζον δράμα των πολλών καθιστά έλασσον το του ενός (απαραιτήτως συναισθανομένου). Επιπλέον επιβεβαιώνετο θριαμβευτικώς η επιστημονική του διαπίστωσις ότι βορράς και ανηφόρα συνταυτίζονται. 

Η πλαγία ευθύτης

εις εαυτόν νουθεσία

Η κακία των λόγων συχνά συγχέεται με την ευθύτητα. Αυτοί που την συγχέουν δολίως, είναι πρώτιστα οι κακεντρεχείς, αλλά συχνότατα (και αυτός είναι ο μεθοδολογικός στόχος τους) συμπαρασύρουν και τους υπ’ αυτών στοχευμένους να νιώσουν τουλάχιστον αμήχανα μπροστά στην τεράστια δύναμη της χολής: «εγώ στα λέω μπροστά σου». Ο βαλλόμενος παρελκύεται και σα χάνος θαυμάζει την υπεροχή τού "θάρρους της γνώμης", αγνοώντας ότι οι κακεντρεχείς άνθρωποι, αυτό που λένε μπροστά σου είναι η ελάχιστη επιτομή αυτών που έχουν πράξει και πει από πίσω σου και προπάντων αυτών που έχουν σκεφτεί.

Ερωτικόν

Για να αποστασιοποιηθείς από κάτι πρέπει να ξεκινήσεις σχεδόν εφαπτόμενος (αν όχι ταυτιζόμενος) με αυτό. Και χρειάζεται αυτοκυριαρχία κατά την απομάκρυνση. Να οπισθοχωρείς κοιτάζοντάς το πάντα, και όχι να του γυρίζεις, είτε περιφρονητικά, είτε πανικόβλητα την πλάτη. Δεν απομακρύνεσαι για να το αποφύγεις – πάντα ανοικτό το ενδεχόμενο να επιστρέψεις κοντά του, για να το αγκαλιάσεις ξανά με λατρεία. Η αποστασιοποίηση μοιάζει μ’ αυτό που κάνουν οι θείες γυναίκες για να δουν αν όντως συνάντησαν τον μεγάλο τους έρωτα: δημιουργούν σταδιακά ένα κλίμα απομάκρυνσης, μέχρι που τον αφήνουν σύξυλο για μερικές μέρες. Μετά, ή χάνονται ή επιστρέφουν οριστικά. Αν δεν είναι ηλίθιον και αυτοτελές, το αρχικώς του πόθου επίδοξον υποκείμενον-αντικείμενο, θα περιμένει στη θέση του. 

Η γωνία ως συναίσθηση ασφαλείας

Χίος, Μονή Μερσινιδίου, 18 Αυγούστου 2015, 9.35'.15" πμ

Χίος, Μονή Μερσινιδίου, 18 Αυγούστου 2015, 9.35'.24" πμ

Πνευματική Οικονομία της Πλάκας (της Γριάς)

ομηλίκοις

Το πρόσφατον, εκ μιας μελλοντικής γωνίας σχεδόν ανεκδοτολογικόν κάπιταλ κοντρόλ, θέτει τρόπον τινά το ερώτημα αν η ψήφος  ιντερνετικώς αναλφαβήτου γραίας είναι ίσης αξίας με αυτήν ψωνιστών του Άμαζον. 

Είναι βέβαιον κατ’ εμέ ότι της γριάς οφείλει να εκλαμβάνεται μαθηματικώς τουλάχιστον ότι έχει περισσοτέραν αξίαν. Διότι ο λόγος όστις σχηματίζεται με αριθμητήν το σύνολον των βιβλίων που κατέχει  και με παρονομαστήν το σύνολον που εξ αυτών έχει διαβάσει, τείνει στο εν προς ένα, ενώ παραλλήλως το μικρόν υποσύνολον των υφ' ημών διαβασμένων εξ ενός συνόλου  βιβλίων αποκτημάτων της πνευματικής λιγούρας μας, έχει κατά το περιεχόμενόν του ως εκ της φύσεως των δυνάμεων του ανθρωπίνου πνεύματος κατά το πλείστον λησμονηθεί, ούτως ώστε η γραία διαλάμπει με περισσοτέρας τας πιθανότητας παρά την προϊούσα φύρα της φαιάς ουσίας να κατέχει κατ' αναλογίαν μεγαλύτερον ποσοστόν αναγεγνωσμένης γνώσεως απ' ότι εμείς που λεγόμαστε και "διαβασμένοι". Και σαφώς περισσοτέραν μη αναγεγνωσμένην.

Κακά τα ψέμματα συνομήλικοί μου (δέκα χρόνια πάνω-κάτω δεν παίζουν ρόλο). Για παράδειγμα, η "ξένη" ή και "εξωτική" μουσική που παρά την ανυπαρξίαν διαδικτυακής αγοράς αγαπήσαμε και αποθησαυρίσαμε ως πολιτιστικόν φυλακτόν, όταν η πνευματική μας λίμπιντο εφηβικώς έθαλλεν, προέρχεται από ελαχίστους δυσεύρετους και πανάκριβους δίσκους εισαγωγής που ρεφενέ αγοράζονταν από ειδικά δισκοπωλεία για το διαθέσιμον πικ-απ ενός εκ της παρέας. Και που αν η βελόνα δεν έσκαβε την μίαν πλευράν του βινυλίου  ώστε να βγει απ’ την άλλη, τότε δεν είχαν συμπληρωθεί επαρκώς αι ημέραι (μετρημένες και σε χρήμα) για την αγορά του επομένου, αλλ’ ούτε και αι ημέραι της εμπεδώσεως. Το να αποκτάς με τα γεράματα ως ευχερές τικ συνεπάλληλον της μορφώσεώς σου την χρήσιν ηλεκτρονικής κάρτας αγορών, έχοντας [ξε]χάσει την πανήγυριν της νεανικής παρέας, είναι ένα υπαρξιακόν πρόβλημα. Και εκεί η γριά παραμονεύει με το γελάκι της κουτσομπολεύοντας, όχι στο φέησμπουκ, αλλά στη γειτονιά της. Ακόμα τίποτα δεν πάθαμε. Πού να μας κλείσουν και το ίντερνετ….. Εκεί να δεις υπαρξιακόν. 

Δεν θέλω να το σκέφτομαι ούτε για πλάκα ....

(Αλλά απορώ πώς και οι νυν θάλλοντες νέοι, οι ζυμωμένοι με την χρήσιν της διαδικτυακής εμπορικότητος, επέλεξαν δια της ψήφου των να την διακινδυνεύσουν. Μήπως το έκαναν άραγε για να εξαλείψουν αυτό το χάσμα γενεών μεταξύ της γραίας και εαυτών, συνθλίβοντας  το αμήχανον,  ίσως στα μάτια τους κομψευόμενον, ενδιάμεσον;)

-------------

πλάκα, (πλιάκα): στα αρβανίτικα σημαίνει γριά: 

Ου ντόκγι Πλάκα νγάγικγιούλιφταν ε κόσιτ: κάηκε η γριά απ’ το κουρκούτι, φυσάει και το γιαούρτι