Με αφορμή μεταγραφές έργων του Μπάχ (από βιολί, βιόλα, τσέλο) για κιθάρα

Εδώ και αρκετό καιρό με προβληματίζει το θέμα αυτό.

Στις περισσότερες περιπτώσεις των μεταγραφών έργων του Μπαχ από έργα για βιολί, βιόλα ή τσέλο έχουμε αλλαγή τονικότητας για προσαρμογή τους στην κιθάρα.

Μου γεννήθηκε η εξής σκέψη, αντί για την συνήθη πρακτική που ακολουθείται κατά τις μεταγραφές:  Ένα ειδικό κούρδισμα της κιθάρας που θα επιτρέπει την εκτέλεση αυτών των έργων στην πρωτότυπη γραφή τους. Το κούρδισμα από ψηλά προς χαμηλά να είναι κατ' ουσίαν μια μεταφορά, ή καλύτερα μια αντανάκλαση του κουρδίσματος των οργάνων προέλευσης πάνω στην κιθάρα:

Δεδομένου ότι το βιολί κουρδίζεται Μι-Λα-Ρε-Σολ και η βιόλα και το τσέλλο (με μιαν οκτάβα μεταξύ τους διαφορά) Λα-Ρε-Σολ-Ντο, να κουρδιστεί αντίστοιχα η κιθάρα Μι-Λα-Σολ-Ρε-Σολ-Ντο.

Με το κούρδισμα αυτό για την κιθάρα που προτείνω,  πλεονασματική αναδεικνύεται η 3η χορδή, ωστόσο μπορεί να υποβοηθήσει σε κάποιες δακτυλοθεσίες, ενώ ίσως και το κατέβασμά της σε Φα# να είναι ακόμα πιο χρηστικό και να συντελεί σε πλουσιότερο ήχο. Στην περίπτωση όμως όπως της Σουίτας αρ. 5 για τσέλο σε Ντο ελάσσονα, BWV 1011, όπου η πρώτη χορδή του τσέλου κουρδίζεται σολ, εξυπηρετεί η 3η χορδή της κιθάρας να παραμείνει στο σολ. 

Οι υπόλοιπες χορδές είναι ουσιαστικά οι ανοικτές χορδές των οργάνων προέλευσης. Αυτό μπορεί να δώσει σημαντικά πλεονεκτήματα: Απευθείας εκτέλεση από την πρωτότυπη παρτιτούρα με διατήρηση της τονικότητας γραφής του έργου, αξιοποίηση της γενικότερης ηχητικής σκέψης του Μπαχ που συμπεριλαμβάνει τις ανοικτές χορδές,  και εν τέλει μιαν προϋπόθεση συνολικής αυθεντικής ερμηνείας.

Σε ό, τι αφορά πιθανούς ενδοιασμούς για την ηχητική αλλοίωση της κιθάρας λόγω της χαλάρωσης των χορδών, θα είχα να πω δύο πράγματα: 

α) το χαμήλωμα της τάσης θα κάνει λίγο πιο σκούρο τον ήχο, αλλά αυτό μάλλον ταιριάζει στην εποχή.

β) η περίπτωση κάποιες κιθάρες, για λόγους κατασκευαστικούς, να αντιδράσουν απρόσμενα και να τρίζουν σε κάποια τάστα, λόγω της χαλάρωσης της γενικότερης τάσης, αλλά και εξ αυτού του λόγου τής αύξησης του πλάτους ταλάντωσης των χορδών, μπορεί να αντιμετωπιστεί με ειδικές χορδές που θα ανταποκρίνονται στο ζητούμενο χόρδισμα (λίγο παχύτερες).  

Μένει η δοκιμή στην πράξη .... διότι δεν είμαι κιθαριστής. 

καλέσω μου τους γνωστούς καλλιτέχνας, κακεῖνοί με δοξάσουσιν

- Η πρόσκλησή σας κύριε, θέλω να θεωρώ ότι δεν με περιλαμβάνει.
- Μα γιατί πάντα αυτοεξαιρείσθε;
- Είναι θέμα συναίσθησης, αλλά και προβολής εκ συναντιλήψεως.
- Με κάνετε να νιώθω αμήχανος, ή μάλλον με αναγκάζετε λογοτεχνικώς να έχω πει ότι "με κάνετε να νιώθω αμήχανος", διότι αποκλείεται να ξέρετε τι θα σας απαντούσα.
- Τότε γιατί είπατε προηγουμένως ότι "πάντα αυτοεξαιρούμαι";
- Θα πρέπει να γράψετε εσείς την απάντηση και σε αυτό το ερώτημα, μιας και δικό σας είναι το κείμενο.
- Θα την γράψω, αλλά προηγουμένως οφείλω να ομολογήσω περί του υψηλού επιπέδου της ρομποτικής. 

Το πιο γλυκό ψωμί

Νόμπελ προσανατολισμού

Κατηφόριζε πάλι αυτό το στενό με διώκτη το ίδιο άγχος: όταν το ανηφορίζει, σαν καουμπόης αδράχνει το κινητό του εν είδει περιστρόφου, έτοιμος να καλέσει κατ’ αρχάς δύο φίλους του γιατρούς, και αν τα πράγματα δυσκολέψουν το 166. Φαντασιωτική στηθάγχη λέγεται η ασθένεια, δηλαδή έτσι την ονομάζει όταν η λογική τού επιτρέπει να αυτοσαρκάζεται. 

Κατά τα άλλα πίνει το κρασάκι του κάθε μέρα, πάντα ολίγον προ των ορίων της υπερβολής, η οποία υπερβολή προσδιορίζεται από τις ψύχραιμες αναζητήσεις του στο ίντερνετ περί αλκοολισμού. Επαναλαμβάνει τα σχετικά τεστ καθημερινώς, εν παραλλήλω με το πάρσιμο της πίεσής του, το οποίον, αναλόγως του αποτελέσματος (ευκταίον και ω του θαύματος σύνηθες: κάτω από 12 η μεγάλη, κάτω από 8 η μικρή) εξισούται  είτε με την αβέβαιον  πολιορκίαν είτε με την άλωση της Τροίας.  

Καθώς λοιπόν κατηφόριζε, τον παρηγορούσε το γεγονός ότι κάποιες χιλιάδες πρόσφυγες πεζή κατευθύνονταν βόρεια προς τα σύνορα. Διότι το μείζον δράμα των πολλών καθιστά έλασσον το του ενός (απαραιτήτως συναισθανομένου). Επιπλέον επιβεβαιώνετο θριαμβευτικώς η επιστημονική του διαπίστωσις ότι βορράς και ανηφόρα συνταυτίζονται. 

ριζότο με σπανάκι

Πρόκειται για το κοινώς λεγόμενον σπανακόρυζο... άντε με λίγο παρμεζάνα.

Κατ' ευθείαν από το Θέατρο Σκιών

Πόλις Μαγεία

Πειραιάς, οδός Γεωργίου Θεοτόκη, τέλη Νοεμβρίου 2015

Παιδότοπος

Πειραιάς, παιδότοπος - πάρτυ παίδων: αναρρωτήριον γονέων (οι καημένες οι κοπέλες που τα προσέχουν) - Πειραϊκή, 21 Νοεμβρίου 2015

Γεωγλυφικό 8.000 ετών - μια ερμηνεία

Η σχετική αναφορά εδώ

Σπεύδω να δρέψω αρχαιολογικές δάφνες για το στιφάδο μου:

Κατά την μη αρμοδίαν επιστημονικώς άποψίν μου, πρόκειται για ημερολόγιο δεκαημέρων: κάθε τρίγωνο έχει περιμετρικά 36 πέτρες = 360 ημέρες (το δέκα μετριέται με τα δάχτυλα, πχ ημέρα αντίχειρα, ημέρα δείχτη κλπ – άρα το δεκαήμερο χωρίζεται και σε δύο πενθήμερα: αριστερό και δεξί, αριστεράς και δεξιάς παλάμης - ενδεχομένως κάθε μεγάλη πέτρα να στολιζόταν ανά ημέρα περιμετρικά με μικρότερες μέχρι να συμπληρωθεί ο αριθμός 10). Τέσσερα τρίγωνα = τέσσερα έτη των 360 ημερών. Η διόρθωση στις 365 θα γινόταν ανά έτος με ένα έξτρα πενθήμερο (εύκολα μετρήσιμο με το χέρι) πχ 5 ημέρες γιορτής για όλο το τρίγωνο, και σε κάθε ολοκλήρωση του τετραγώνου (μέσω της εξάντλησης κάθε τριγώνου) ανά τετραετία μία έξτρα εορταστική ημέρα για όλο το τετράγωνο.  Τώρα, είναι ένα άλλο ερώτημα που θα απαντηθεί από τους "συναδέλφους" που θα διεξαγάγουν την επιτόπια έρευνα,  το αν σε κάθε πέτρα πάνω, ανά δεκαήμερο σφαζόταν τελετουργικώς και καμιά παρθένα ή κανένας έφηβος (για τα εορταστικά Πενθήμερα του Τριγώνου και για την Ημέρα του Τετραγώνου δεν τολμώ να υποθέσω την εκατόμβη ...).

Αν δεν διασκεδάσατε επαρκώς με την ερμηνεία μου, τουλάχιστον διασκεδάστε με αυτό:

Ντιβερτιμέντο

Σύνθεση γραμμένη το 1976 του λευκορώσου Βίκτορ Κοπίτσκο (ο ίδιος στο πιάνο). Τσίμπελ η Αγγελίνα Τκάτσεβα. Το βίντεο (που συμπεριλαμβάνει και στιγμιότυπα της πρόβας) είναι από συναυλία που δόθηκε ιδιωτικά το 1989 τον Μάιο, στην μεγάλη αίθουσα της Φιλαρμονικής του Μινσκ, ως αποχαιρετιστήριο, πριν η Αγγελίνα έρθει (για καλή μας τύχη) οριστικά στην Ελλάδα.

Ο Γρηγόρης έχει γενέθλια

14 Οκτώβρη
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΕΜΙΤΕΚΟΛΟ κλικ
80 χρόνια από το 1935


Ο  ΠΙΑΝΙΣΤΑΣ κι εδώ κλικ 
γ ι ά ν ν η   χ ρ ή σ τ ο υ

Η πλαγία ευθύτης

εις εαυτόν νουθεσία

Η κακία των λόγων συχνά συγχέεται με την ευθύτητα. Αυτοί που την συγχέουν δολίως, είναι πρώτιστα οι κακεντρεχείς, αλλά συχνότατα (και αυτός είναι ο μεθοδολογικός στόχος τους) συμπαρασύρουν και τους υπ’ αυτών στοχευμένους να νιώσουν τουλάχιστον αμήχανα μπροστά στην τεράστια δύναμη της χολής: «εγώ στα λέω μπροστά σου». Ο βαλλόμενος παρελκύεται και σα χάνος θαυμάζει την υπεροχή τού "θάρρους της γνώμης", αγνοώντας ότι οι κακεντρεχείς άνθρωποι, αυτό που λένε μπροστά σου είναι η ελάχιστη επιτομή αυτών που έχουν πράξει και πει από πίσω σου και προπάντων αυτών που έχουν σκεφτεί.

Ερωτικόν

Για να αποστασιοποιηθείς από κάτι πρέπει να ξεκινήσεις σχεδόν εφαπτόμενος (αν όχι ταυτιζόμενος) με αυτό. Και χρειάζεται αυτοκυριαρχία κατά την απομάκρυνση. Να οπισθοχωρείς κοιτάζοντάς το πάντα, και όχι να του γυρίζεις, είτε περιφρονητικά, είτε πανικόβλητα την πλάτη. Δεν απομακρύνεσαι για να το αποφύγεις – πάντα ανοικτό το ενδεχόμενο να επιστρέψεις κοντά του, για να το αγκαλιάσεις ξανά με λατρεία. Η αποστασιοποίηση μοιάζει μ’ αυτό που κάνουν οι θείες γυναίκες για να δουν αν όντως συνάντησαν τον μεγάλο τους έρωτα: δημιουργούν σταδιακά ένα κλίμα απομάκρυνσης, μέχρι που τον αφήνουν σύξυλο για μερικές μέρες. Μετά, ή χάνονται ή επιστρέφουν οριστικά. Αν δεν είναι ηλίθιον και αυτοτελές, το αρχικώς του πόθου επίδοξον υποκείμενον-αντικείμενο, θα περιμένει στη θέση του. 

Μαρία, γεια

-Καληνύχτα κυρία Χορς...

-Μαρία... Μαρία να με λες...

-Καληνύχτα, κυρία Μαρία ...

-Μαρία, σκέτο... γεια... Μαρία.

Χίος, Χώρα, Απλωταριά, Πυξίδα

Κίνηση και ακινησία από το μπαλκονάκι (δια καπνιστάς) του βιβλιοπωλείου ΠΥΞΙΔΑ (Αύγουστος 2015)

Σύψωμος

1879 Καρδάμυλα Χίου
1932 Πειραιάς

Οι εν Χίω εργάτες στα χωράφια χωρίζονταν κατά το παρελθόν  σε τρεις κατηγορίες. Πρώτη κατηγορία οι εργάτες απλώς καλούμενοι, ήσαν αυτοί που προσέφεραν την εργασία τους, και στην αμοιβή τους συμπεριλαμβανόταν αυτονοήτως και το φαγητό τους. Οι δανεικοί, δευτέρα κατηγορία,  δεν αμείβονταν – η εργασία τους ανταπεδίδετο με εργασία: θα έρθω εγώ στο χωράφι σου να βοηθήσω για μια βδομάδα και μετά θα έρθεις εσύ στο δικό μου για μια βδομάδα να με βοηθήσεις. Ο προσωρινός "εργοδότης" είχε την υποχρέωση να παρέχει και το φαγητό στον δανεικό. Κλάδος των δανεικών  ήσαν οι συζευγάδες: δυό συγχωριανοί που καθένας τους διέθετε ένα βόδι, οπότε και συνεταιρίζονταν στο όργωμα των χωραφιών τους, καθότι το άροτρο το σέρνουν δύο βόδια.  Οι σύψωμοι, τρίτη κατηγορία,  ήσαν εργάτες που συμφωνούσαν με τον εργοδότη τους στην αμοιβή τους να μην συμπεριλαμβάνεται φαγητό - πήγαιναν στη δουλειά με το δικό τους φαΐ, με το ψωμί τους, σύψωμοι. Ο όρος σύψωμος σταδιακώς στην κοινωνική ζωή κατήντησε να σημαίνει νηστικός ή ακέραστος. Για παράδειγμα αν κάποιοι πήγαιναν μιαν επίσκεψη και ο οικοδεσπότης δεν τους κέρναγε, τότε αυτοί θα διέδιδαν: μας είχεν τόσες ώρες σύψωμους.

Αυτά ως συμβολή εξηγήσεως για το επώνυμο του ποιητού Λάμπρου Πορφύρα  εκ Καρδαμύλων Χίου, όστις κατά κόσμον ονομαζόταν Δημήτριος Σύψωμος, κατά τα άλλα εύπορος, παρότι ταβερνόβιος καθημερινός φίλος των φτωχών ψαράδων του Πειραιά. 

Πιὲ στοῦ γιαλοῦ τὴ σκοτεινὴ ταβέρνα τὸ κρασί σου,
σὲ μι᾿ ἄκρη, τώρα π᾿ ἀρχίσαν ξανὰ τὰ πρωτοβρόχια,
πιέ το μὲ ναῦτες καὶ σκυφτοὺς ψαράδες ἀντικρύ σου,
μ᾿ ἀνθρώπους ποὺ βασάνισε κι ἡ θάλασσα κι ἡ φτώχεια.

απόσπασμα από τις Φωνές της Θάλασσας - άλλα ποιήματά του εδώ

Σημειώσεις: 

α) Οι Αλβανοί εν Χίω μετανάστες των τελευταίων δεκαετιών, αρχικώς, εργαζόμενοι στα χωράφια ή σε οικοδομικές εργασίες, φιλανθρωπικώς αρχικώς (και ανομολογήτως κατόπιν) ταΐζονταν  από το αφεντικό. Συν τω χρόνω και καθώς τακτοποιήθηκαν κοινωνικώς, πλέον, μετά το πέρας της καθημερινής εργασίας, δεν τους περιμένει και δεν περιμένουν κι αυτοί φαγητό από τον εργοδότη τους - αν και, φωτεινή εξαίρεσις, η κουμπάρα μας η Βαγγελία επιμένει ακόμα και τώρα να τους προσφέρει φαγητό μετά τη δουλειά. 

β) Οι γλωσσικές πληροφορίες από τον εξάδελφο Βαγγέλη Δαμαλά, 72 ετών, εκ νεότητος μετανάστη στην Αμερική,  διαφυλάξαντα την γλώσσα και το τοπικό χιακό ιδίωμα, προ πενταετίας επαναπατρισθέντα. 

Λυσιστράτη

Από το ΔΗΠΕΘΕ Β.Αιγαίου, ερασιτεχνικό τμήμα, σκηνοθεσία Γιάννης Ζαφείρης, Δημοτικό Σχολείο Καλαμωτής, Χίος, αρχές Αυγούστου, 2015. (.... σχολική παράσταση).

Παραδοσιακόν μπλε μηχανάκι με ολοστρόγγυλο καθρεφτάκι και καφάσι κόκκινο

Κάτω Πλάτσα-Πατωσά, Καλαμωτή, Χίος, Μ.Τρίτη, μεσημέρι οπωσδήποτε, 2015 - πολύ κρύο για Πάσχα

Διέλευσις

Σάββατο του Λαζάρου 2015, περίπου από 3.00 μμ και για ένα τεταρτάκι, Βραχονησίς-Φάρος  Βενέτικο, νοτίως της Χίου.

Η γωνία ως συναίσθηση ασφαλείας

Χίος, Μονή Μερσινιδίου, 18 Αυγούστου 2015, 9.35'.15" πμ

Χίος, Μονή Μερσινιδίου, 18 Αυγούστου 2015, 9.35'.24" πμ

Χωριό

Καλαμωτή, Χίος, πανηγύρι Αγίας Παρασκευής, 26 Ιουλίου 2015, 11.00 π.μ.

Ομίχλη

26 Ιουλίου 2015, 12.30 μμ, Κώμη, Χίος,

Κάστρο Απολύχνων

21 Ιουλίου 2015, 11.00 π.μ., Νότια Χίος, Αρμόλια, εθνικός δρόμος, Κάστρο Απολύχνων (στην κορυφή του βουνού)
(φωτογραφία με πλάτη στο ζαχαροπλαστείο του χωριού)

Πνευματική Οικονομία της Πλάκας (της Γριάς)

ομηλίκοις

Το πρόσφατον, εκ μιας μελλοντικής γωνίας σχεδόν ανεκδοτολογικόν κάπιταλ κοντρόλ, θέτει τρόπον τινά το ερώτημα αν η ψήφος  ιντερνετικώς αναλφαβήτου γραίας είναι ίσης αξίας με αυτήν ψωνιστών του Άμαζον. 

Είναι βέβαιον κατ’ εμέ ότι της γριάς οφείλει να εκλαμβάνεται μαθηματικώς τουλάχιστον ότι έχει περισσοτέραν αξίαν. Διότι ο λόγος όστις σχηματίζεται με αριθμητήν το σύνολον των βιβλίων που κατέχει  και με παρονομαστήν το σύνολον που εξ αυτών έχει διαβάσει, τείνει στο εν προς ένα, ενώ παραλλήλως το μικρόν υποσύνολον των υφ' ημών διαβασμένων εξ ενός συνόλου  βιβλίων αποκτημάτων της πνευματικής λιγούρας μας, έχει κατά το περιεχόμενόν του ως εκ της φύσεως των δυνάμεων του ανθρωπίνου πνεύματος κατά το πλείστον λησμονηθεί, ούτως ώστε η γραία διαλάμπει με περισσοτέρας τας πιθανότητας παρά την προϊούσα φύρα της φαιάς ουσίας να κατέχει κατ' αναλογίαν μεγαλύτερον ποσοστόν αναγεγνωσμένης γνώσεως απ' ότι εμείς που λεγόμαστε και "διαβασμένοι". Και σαφώς περισσοτέραν μη αναγεγνωσμένην.

Κακά τα ψέμματα συνομήλικοί μου (δέκα χρόνια πάνω-κάτω δεν παίζουν ρόλο). Για παράδειγμα, η "ξένη" ή και "εξωτική" μουσική που παρά την ανυπαρξίαν διαδικτυακής αγοράς αγαπήσαμε και αποθησαυρίσαμε ως πολιτιστικόν φυλακτόν, όταν η πνευματική μας λίμπιντο εφηβικώς έθαλλεν, προέρχεται από ελαχίστους δυσεύρετους και πανάκριβους δίσκους εισαγωγής που ρεφενέ αγοράζονταν από ειδικά δισκοπωλεία για το διαθέσιμον πικ-απ ενός εκ της παρέας. Και που αν η βελόνα δεν έσκαβε την μίαν πλευράν του βινυλίου  ώστε να βγει απ’ την άλλη, τότε δεν είχαν συμπληρωθεί επαρκώς αι ημέραι (μετρημένες και σε χρήμα) για την αγορά του επομένου, αλλ’ ούτε και αι ημέραι της εμπεδώσεως. Το να αποκτάς με τα γεράματα ως ευχερές τικ συνεπάλληλον της μορφώσεώς σου την χρήσιν ηλεκτρονικής κάρτας αγορών, έχοντας [ξε]χάσει την πανήγυριν της νεανικής παρέας, είναι ένα υπαρξιακόν πρόβλημα. Και εκεί η γριά παραμονεύει με το γελάκι της κουτσομπολεύοντας, όχι στο φέησμπουκ, αλλά στη γειτονιά της. Ακόμα τίποτα δεν πάθαμε. Πού να μας κλείσουν και το ίντερνετ….. Εκεί να δεις υπαρξιακόν. 

Δεν θέλω να το σκέφτομαι ούτε για πλάκα ....

(Αλλά απορώ πώς και οι νυν θάλλοντες νέοι, οι ζυμωμένοι με την χρήσιν της διαδικτυακής εμπορικότητος, επέλεξαν δια της ψήφου των να την διακινδυνεύσουν. Μήπως το έκαναν άραγε για να εξαλείψουν αυτό το χάσμα γενεών μεταξύ της γραίας και εαυτών, συνθλίβοντας  το αμήχανον,  ίσως στα μάτια τους κομψευόμενον, ενδιάμεσον;)

-------------

πλάκα, (πλιάκα): στα αρβανίτικα σημαίνει γριά: 

Ου ντόκγι Πλάκα νγάγικγιούλιφταν ε κόσιτ: κάηκε η γριά απ’ το κουρκούτι, φυσάει και το γιαούρτι

Κινητή Βιβλιοθήκη

21 Ιουλίου 2015, 11.00 π.μ., χωριό Αρμόλια, εθνικός δρόμος, Νότια Χίος

Κινητές μονάδες Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Χίου "ΚΟΡΑΗΣ"

-Απόψε θέλω κάτι να μου συμβεί.

Υποκείμενα αυτής της φράσεως δυνάμει όλοι οι ψυχικώς μη κινητικοί απέλπιδες, ελπίζοντες νίκην επί της ανίας. 

Η γκάμα του επιθυμητού επικειμένου μπορεί να παρασταθεί γεωμετρικώς ως άπειρα γραμμιαία τμήματα με σύμπτωτα είτε ασύμπτωτα σημεία εκκινήσεως, και αδιόριστα σημεία πέρατος – όχι σε επίπεδον αλλά σε στερεόν χώρον. Και μάλιστα υποψιασμένως για μερικούς, τα γραμμιαία αυτά τμήματα είναι επιπλέον καμπυλούμενα εξ αιτίας της υπάρξεως τετάρτης διαστάσεως. Ανυποψιάστως δε για τους περισσοτέρους, πιθανώς είναι και αγνώστως  αναπτυσσόμενα λόγω της σχεδόν βεβαίας αν και γνωστής εις ολίγους (κυρίως μοντέρνους φυσικούς και θεατάς ντοκιμαντέρ) υπάρξεως και άλλων διαστάσεων – ίσως, αν και αρχικώς γραμμιαίας συλλήψεως, βγάζουν από μέσα τους κάτι σαν τρίχες. 

Μακάρι αυτό που θα συμβεί να είναι η ευπώλητος έλευσις εξωγηίνων, έστω εχθρικών. 

Πτώχευση ή συχαρίκια

Σήμερον, ημέραν πανικοβλήτου πτωχεύσεως λέει,  δυο μαθητές μου στο Ωδείο πήραν δίπλωμα σύνθεσης. Όχι ευκατάστατοι: ο ένας κάτω του μέσου μισθωτός με δυο παιδιά, του άλλου ο πατέρας ελεύθερος επαγγελματίας ταλανιζόμενος.  Ο πρώτος είχε οργανώσει κέρασμα στο χώρο του Ωδείου για πάνω από 60 άτομα. Ο πατέρας του δεύτερου,  μας πήγε όλους του παιδιού του  δασκάλους και  φίλους, κάπου 15 άτομα, και μας κέρασε για τα επινίκια σε μια ταβέρνα. Δι' αυτού του τρόπου των επέτυχαν να αιωρείται ως μόνο ερώτημα αυτού μου του υπομνήματος αν αι μουσικαί συνθέσεις των διπλωματικών εξετάσεων ήσαν ωραίαι.... Αυτή κατ' εμέ εν τω συνόλω της ονομάζεται αφαιρετική ή  άπρακτος πράξις. 

Η παιδική Ευρώπη μου

Ως πλέον ασφαλή εξ όλων των ευρωπαϊκών χωρών δι’ εμέ αισθάνομαι την Ιταλίαν. Διότι εκεί είχε πάει για να σπουδάσει ο νονός μου λίγους μήνες μετά την βάπτισή μου και όταν μετά από έναν χρόνον επέστρεψε αμετακλήτως για λόγους οικονομικούς, μού έφερε δώρο τρεις πλαστικές μινιατούρες  εφίππων καουμπόηδων, με τους οποίους για λίγες μέρες έπαιξα στην αυλή πάνω σε ένα μικρό χαλάκι πεδιάδα, πριν μου τους υπεξαιρέσει πλανόδιος γανωματής.

Ο σφοδρός κατόπιν ενθουσιασμός μου δια την Ισπανίαν μέσω αφηγήσεων του ναυτικού πατέρα μου, αλλά κυρίως μέσω δίσκων 45 στροφών, προίκα των ταξιδιών του και μιας ανεξηγήτου επί εξάμηνον απουσίας του,  εν συνδυασμώ με φωτογραφίες καρτ-ποστάλ ταυρομαχιών, ουδεμίαν ασφάλειαν ψυχικήν μου ενέπνευσαν, παρά μόνον πίκρα, την πίκρα αυτήν του έρωτος που θέλεις και ενσυνειδήτως αποκλείεις.  

Δια την Αγγλίαν υπεχρεώθην. Εις φροντιστήρια αγγλικής γλώσσης και δια των ανοήτων κατ’ εμέ τραγουδιών των Μπήτλις. Παρομοίως και δια την Γαλλίαν, συντελούντος εις την όλην μειονεξίαν της του Αρζναβούρ,  παρότι η εις Παρισίους εκλάμψασα κατά των καλλιγράμμων ποδών της υπονοήσεις καθηγήτρια μου των Γαλλικών στο γυμνάσιο ήτο εξωτικώς δια την δεκαετίαν του ’70 ωραιοτάτη και ενδυματολογικώς πρωτοπόρος.

Αι άλλαι, Ελβετίαι, Βέλγια, Ολλανδίαι καθώς και η Σκανδιναβία άπασα ήσαν χωριά της αντιλήψεώς μου, θαυμάσια ίσως, δια πτωχούς ωστόσον λόγους. Η Πορτογαλία ανέκαθεν μια ορθογραφική απορία: αν γράφεται με ένα ή με δύο λάμδα. Η Γερμανία συχνή οικογενειακή κατοχική αφήγησις.  Η δε Ανατολή της επικρατείας των Σοβιέτ κινούσε ενστικτώδη τάσιν αυτοπεριφρούρησης αιτιαζομένην εις τας  εκ του σχολικού εγχειριδίου της Βυζαντινής Ιστορίας περιγραφάς της πρώτης πολιορκητικής της Πόλεως καθόδου των Ρως με μονόξυλα.

-Ουν καφέ βι πρέγκο.

-Μπουόνα σέρα. Μπουόνα νόττε.

-Σινιορίνα…. μα τσε μπέλλα….

-Κατενάτσιο. Καρμπονάρα. Μπέλλα Βίστα.

Ανέτως επιβιώνεις ακόμη και τώρα με αυτά τα κουτσοϊταλικούλια….. τουλάχιστον εις την Σινετσιτά.

-Πιάνο ραγκάτσι. Ιο βόλιο ντορμίρε.

-Λα Λούνα, λα Λούνα….

Η δίαιτα στην αγορά του Αλ Χαλίλι....

Το περίεργον της προθερινής διαίτης σχηματίζεται κατά την ώραν εκείνην που έχεις όρεξιν. Η όρεξις είναι ένα είδος ιδεοληπτικού μετασχηματισμού βασικών ενστικτωδών κινητοποιήσεων του σώματος. Δεν πεινάς ακριβώς. Έχεις όρεξιν. Όρεξιν να πεινάσεις, γνωρίζοντας ότι γενικώς κάποιες ώρες κάθε μέρα πεινά ο άνθρωπος.

Αυτή η προοιμιακή παράγραφος θα μπορούσε, αν της το επέτρεπε το κατά συνείδησιν δύστροπον και ακανόνιστον γλωσσικό μου ιδιοσκεύασμα, να είναι μια εις τας Δυτικάς αγοράς εμπορικότατη εισαγωγή τυχούσης ειδικής φίτνες ιδεολογίας, συνδεδεμένης αρρήκτως μετά της αρεστότητος – νεολογισμού πιθανώς. Κατ’ αυτήν την ιδεολογίαν θα ανεπτύσσετο μέθοδος δια της οποίας η πείνα θα ανεδεικνύετο υποχρεωτικώς κυρίαρχος, με αποτέλεσμα, της ορέξεως ταπεινωθείσης, το χάσιμο μερικών κιλών. Και επειδή η πείνα, αν το καλοσκεφτείς, είναι μια γλυκυτάτη σχεδόν ερωτικώς σαδιστική ύπαρξις εν συγκρίσει προς την δίψαν, τα φρικτά βασανιστήρια της οποίας είναι ακαταμάχητα, ιδού μία θέσις ή και  αξία όπου έχει η μεταφορά «διψά για δόξα», γνωστού όντος ότι τα μοντέλα δώδεκα ώρες πριν την πασαρέλα δεν βάζουν νερό στο στόμα τους.

Το έργον της προθερινής διαίτης και τα περί αυτό είναι λοιπόν οικοδομήματα πληροφορικής υποστάσεως. Είναι να σου πει κάποιος με εξειδικευμένον μανδύα ότι ζεις ή δεν ζεις ένα δράμα επ’ ολίγας εβδομάδας ή μήνας προ των θερινών διακοπών καθώς επιχειρείς την υποταγήν της ορέξεώς σου. Διότι αν ζεις το δράμα όντως, τότε πιθανώς πεινάς και διψάς μέσα στο καμιόνι που σε μεταφέρει μάλιστα αχρόνως, στα σκλαβοπάζαρα κάποιας στις μέρες μας όχι και τόσον  ειδυλλιακής εγγύς Ανατολής.  

Αχιλλέας (Χέλλης) Παράσχος – ο Έλλην χρυσοθήρας στο Γιούκον

 φιλτάτωι Κουκουζέληι

Άκουγα με αδιαφορία τις ιστορίες των μεγάλων, επειδή με την παιδική φαντασία μου μπορούσα να φτιάχνω αν όχι κατά την προφορικήν τους αφήγηση καλύτερες, τουλάχιστον εν τη συλλήψει τους πολυπλοκότερες…. Ανέκαθεν το πρόβλημά μου ήτο η οξυτάτη μου μνήμη και οι εκ των ριπών της πηγάζοντες νοηματικοί διασκελισμοί του λόγου μου. Δυστυχώς, όταν επρόκειτο περί γραπτού είχα τεκμαρτάς αποδείξεις την υψηλήν βαθμολογία μου εις τας Εκθέσεις Ιδεών, αλλά προφορικώς μάλλον καθομοίαζα άουτ οφ όρντερ ρομποτικής μηχανής σε σείριαλ επιστημονικής φαντασίας του ’60: κάθε δύο, το πολύ τρεις, λέξεις και ένα παρατεταμένο «εεεεεεεε», εν παραλλήλω με ανθρωπίνας ταχυκαρδίας και αποδραστικάς τάσεις. Καθαρώς πρώιμα συμπτώματα κρίσης πανικού.

Την ιστορία του είχα τολμήσει να αφηγηθώ στην Γ’ Δημοτικού όταν διδαχτήκαμε ένα ποίημα του Αχιλλέα Παράσχου …. Και η δασκάλα εν τέλει, ικανότατη γλωσσοπλάστις κυρίως όρων σχετιζομένων με παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς, με λοιδόρησε ενώπιον της τάξης: «Πάσχεις από οξειογενή φαντασιοπληξίτιδα.»

 Το ρήμα «πάσχεις» το εξέλαβα δυνάμει δοξαστικόν του χαρακτήρος μου ως παρηχητικώς συγγενές με το Παράσχος. Παράσχου το γένος ήτο η εκ μητρός γιαγιά της μάνας μου, αυτή Πορριώτισα,  κι εγώ τότε παιδάκι της Τρίτης Δημοτικού. Άλλο Τρίτη και άλλο Γ’ θα μου πεις – φτηνιάρικα ευφυολογήματα, αλλά ήδη βρίσκομαι σε απόγνωση λόγω του ότι η μνημονική λίμπιντο των πενηνταέξι μου δεν είναι αυτή που είχα στα εννιά.

Εν πάση περιπτώσει σήκωσα το χεράκι μου και η κυρία μας μου είπε: «Λέγε».

-Κυρία, όταν ήμουν μικρός, εεεεεε, πριν πάω, εεεεεε, πριν έλθω, εεεε, σχολείο, εεεεεε, ήρθε ένας κύριος, εεεε, σπίτι μας εεεε, το χειμώνα που χιόνιζε, εεεεεε, και ήταν πολύ μεγάλος. Πολύ γέρος. Εεεεε και χιόνιζε. (Μου ήρθε κόμπος.)

-Συνέχισε….

«Ο κύριος αυτός, (στο εξής παρακαλώ να υπονοήσετε χάριν οικονομίας του γραπτού λόγου όσα ενδιάμεσα «εεεεε» θέλετε), ο κύριος αυτός μπορεί να ήταν και εκατό χρονώ. Η γιαγιά μου μου είπε ότι ήταν ο μεγάλος αδελφός της μάνας της. Ο θείος Χέλλης. Είχε πάει από τα δεκάξι του στην Αμερική και γύρισε απένταρος.»

 Κόμπιασα ξανά. Αλλά καθώς προσπαθούσα να βρω την ανάσα μου, άκουσα αυτή την άγνωστη μέχρις στιγμής σε μένα, γνωστή εις τους δεινούς ομιλητάς, ιεράν σιγήν του ακροατηρίου. Πήρα όχι θάρρος… θράσος. Αντιλήφθηκα αμέσως ότι οι άνθρωποι – επί τω προκειμένω οι συμμαθητές μου - γίνονται χαζοί όταν γίνονται «οι άλλοι», οπότε όλοι  αυτοί «οι άλλοι» που συνήθως δεν με προσέχανε όταν μιλούσα, μόλις είχα καταφέρει και γίνανε χαζοί. «Οι άλλοι» ήταν πλέον υποχείριά μου. Εν μέσω προϊούσης δόξης ήτο θέμα στιγμής να εκτρέψω μιαν απλήν συνωνυμίαν προς μίαν παραλλαγήν της περιπετείας του Σκρουτζ Μακ Ντακ στο Κλοντάικ. Χρησιμοποίησα τας πρωίμους γνώσεις μου εις την Γεωγραφίαν εν συνδυασμώ με αυτάς εκ του Μίκυ Μάους για να συσκοτίσω το αποτόλμημα:

 Ο θείος Χέλλης Παράσχος ήτο μετανάστης στο Γιούκον. Ξεκίνησε από μουλαράς στα καραβάνια για τον Καναδά. Όταν βρέθηκε χρυσάφι στο ποτάμι, έμεινε εκεί. Άνοιξε μπαρ. Με τα (....εεεεε.... – μην ξεχνιόμαστε) λεφτά που έβγαλε αγόρασε πιρόγες – ήταν στις δόξες τους τότε, είχαν όλο το πήγαιν’ έλα του εμπορίου. Αλλά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήρθε το τραίνο. Τότε καταστράφηκε. Χάθηκε στις παλιές στοές να ψάχνει για κόκκους χρυσαφιού. Ό, τι έβρισκε το μάζευε και έκανε μια μικρή περιουσία: το εισιτήριο επιστροφής στην Ελλάδα.

-------------------
Το πραγματικό επώνυμο του ποιητού Αχιλλέα Παράσχου ήτο Νασάκης ή Νασιόγλου - χιακής καταγωγής. 

Πολύτοπον

Οι ζητιάνοι έξω απ΄ τα καζίνα του Λας Βέγκας, περιγραφαί αγαπητού μου φίλου συχνώς ταξιδεύοντος,  μικράν κατ’ εμέ διαφοράν έχουσιν από τους εδρεύοντας στα προαύλια των εκκλησιών μας, στα καίρια σημεία των εμπορικών μας δρόμων, είτε από τους περιφερομένους. Δεν είναι θέμα πόστου. Είναι θέμα ουσίας, η οποία δια στόματος ενός εξ αυτών έχει περιγραφεί προ τριακονταπενταετίας. 

Οι περιφερόμενοι ζητιάνοι υπάγονται εις πολλάς και διαφόρους κατηγορίας. Αι δύο βασικαί είναι πρώτον οι πεζή και σφογγίζοντες καθημένους πελάτες περί του καφέ και των άλλων ροφημάτων, και δεύτερον οι δια των συγκοινωνιών. 

Ενεφανίζετο λοιπόν ημίγυμνος, στον ηλεκτρικό από τέλη Μαΐου έως αρχάς ηπίου φθινοπώρου. Λέγοντας «ηλεκτρικό», υπονοούμεν «σιδηρόδρομον», εις αντιδιαστολήν προς το μετρό που επίσης είναι ηλεκτρικός σιδηρόδρομος, αλλά υπόγειος. Ο «ηλεκτρικός» σκέτος είναι υπέργειος εξαιρουμένου του τμήματος Μοναστηράκι-Αττική. Εις τας Αθήνας.

Δίχως φανελάκι, με ένα σορστάκι μόνο. Και  υπόδησίς του,  ως μη ανεμένετο, αντί των υποχρεωτικώς δια το ύφος σαγιονάρων,  παπούτσια δερμάτινα.

Λαογραφικόν παραπλήρωμα ανακύπτει ότι εις την δεκαετίαν του ’70, τα αθλητικού τύπου παπούτσια, αυτά τα πρωτόλεια, τα  πάνινα με την περιμετρικήν πλαστικήν υπό τύπον καουτσούκ ενίσχυσιν της σόλας, ως άκρον της μόδας,  είχον καταστήσει δευτερεύοντα και τριτεύοντα, συνεπώς και ευτελή, εις τας νεανικάς είτε νεάζουσας προτιμήσεις, τα πάλαι ποτέ επίζηλα καθημερινά σκαρπίνια και παντοφλέ  -  σπουδαίως ανταγωνίζονταν η μάρκα Ελβιέλα και η  μεταγενεστέρα Σπορτέξ. 

Αυτός πάντως φορούσε παντοφλέ – ζήτημα ταχύτητος στο βάλε-βγάλε (;) ή, κατά μίαν άλλην φιλόστοργον  υπόθεσιν, υπόλειμμα παλαιάς κραταιάς περιουσίας; Διότι η φυσιογνωμία του ήτο ευγενής. Και αυτός κυνικός :

-Μία βοήθεια παρακαλώ. Μία βοήθεια στον ζητιάνο. Ο ζητιάνος χάνει το φιλότιμό του. Χάστε κι εσείς κάτι για τον ζητιάνο. 

ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ για φλάουτα

Ένα έργο με έντονα τα αλεατορικά στοιχεία που προκύπτουν μέσα από παραμετρικό αυτοσχεδιασμό, οργανωμένο με βάση φθογγικές ομάδες και εναλλαγές ηχοχρωμάτων.

Μπορεί να παιχτεί με 3 ή περισσότερα φλάουτα.

Από το κουαρτέτο φλάουτων του Δημοτικού Ωδείου Πετρούπολης (ίδρυση 2013), παίζουν η καθηγήτρια Στεφανία Κατσαρού, η πτυχιούχος και επί διπλώματι Βικτωρία Αθανασοπούλου και ο τελειόφοιτος Θοδωρής Παπιώτης. Το βίντεο από τη συναυλία στις 16 Μάη 2015 στην αίθουσα συναυλιών του Δημοτικού Ωδείου Πετρούπολης.

Καλέσω μου τὰ ἔθνη

Όταν δεν έρχεται κανείς

απ’ τους συνομηλίκους σου που προσκαλείς

αναρωτιέσαι αν γέρασες,

αν γέρασαν αυτοί,

ή αν γεράσατε όλοι.

Άραγε να ζητήσεις -

από πού;

μια τελευταία χάρη:

δύναμη οργής

και να τους πεις «γαϊδούρια»…

(Α, πρόσεχε λιγάκι,

αυτές οι τρεις τελίτσες,

στο τέλος της προηγούμενης στροφής,

τ’ αποσιωπητικά,

τους ενοχλούν.

Θέμα αισθητικής

επί της στίξεως.

Εκεί είναι το ζήτημα:

στην λεπτομέρεια.

Μάλλον αυτό σου διέφυγε.

Δεν το κατάλαβες, μα

άθελά σου τους δυσκόλεψες,

κι εκ των υστέρων εκατήντησες

χαριτωμένο

αδέξιο βάρος.)

Συνθέσεις για φίλες και φίλους

Στο Δημοτικό Ωδείο Πετρούπολης

Σάββατο 16 Μάη 2015, στις 7.00 το απόγευμα

Ελευθερίου Βενιζέλου 131 & Ανατολικής Ρωμυλίας

Πετρούπολη

ΔΩΡΕΑΝ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α 

ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΜΙΚΡΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Πάνος Πανάκος

Αποσπάσματα από τις ταινίες

COLD, ECHO και ULTIMUM του σκηνοθέτη Bahadir Karasu

Γιώργος Χατζημιχελάκης

Ταινίες της σκηνοθέτιδας Εύης Στάμου

1. MOTION TRANSITION (προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Μονπελιέ, 2014)

2. OVEREXPOSED

3. IMPRESSIONS I: Three Portraits

Δ ι ά λ ε ι μ μ α

ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ ΦΛΑΟΥΤΩΝ Δημοτικού Ωδείου Πετρούπολης

Στεφανία Κατσαρού, Βικτωρία Αθανασοπούλου, Θοδωρής Παπιώτης, Ελευθερία Καραγκούνη.

Γιώργος Χατζημιχελάκης

ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ (2015)

Πάνος Πανάκος

ΝΗΝΕΜΙΑ (2013)

ΜΟΥΣΙΚΗ για ΘΕΑΤΡΟ

Πάνος Πανάκος

Από τη θεατρική παράσταση Ο ΜΥΛΟΣ της Μαρίας Χασιώτη σε σκηνοθεσία Μίλτου Δημουλή

Τέσσερα τραγούδια - σε ποίηση Δημήτρη Ελευθεράκη

Ήλιε μου - σε ποίηση Φώτη Αγγουλέ

Ανδρείκελα - σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη

Μονοτονία - σε ποίηση Κ.Π.Καβάφη

Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας ταξιδεύοντας - σε ποίηση Γ. Σεφέρη

Ερμηνεύουν:

Χριστίνα Πουπάλου: τραγούδι

Ελισάβετ Αναγνώστου: βιολί

Πάνος Πανάκος: πιάνο

Μακάριοι οι πραείς

Την επί μέρες συσσωρευμένη αντιπάθεια προς την κατά τέσσερες  σχολικές τάξεις του δημοτικού  μεγαλυτέραν μου Λίτσα της κυρά Βιργινίας, την θεώρησα ακαριαίως συμπυκνουμένην στο καλαθάκι μου και, καθώς πήγε να κάτσει δίπλα μου στο σχολικό, της το έφερα κατακούτελα. Ένα καλαθάκι μπλε και άσπρο, πλεχτό από νάιλον προσομοιώσεις λωρίδων λυγαριάς, σαν μπαουλάκι, με μεταλλικούς μεντεσέδες και ένα μηχανισμό για να ασφαλίζει καθώς έκλεινε, παρόμοιον με αυτόν που έχουν τα μικρά βαλιτσάκια. Αυτός ο μηχανισμός φαίνεται την βρήκε ανάμεσα στα μάτια και της χαράκωσε τη μύτη. Δεν έτρεξε πολύ αίμα και γι’ αυτό αμέσως μελάνιασε.

 Η αντιπάθειά μου ισοτίμως εστρέφετο και προς το καλαθάκι, διατυμπανισμόν της παιδικής μου βαθμίδος, με κατατεθειμένη εντός του την καθημερινή φροντίδα της μαμάς μου: ένα σάντουιτς, μια μπανανούλα, και τρία γεμιστά Παπαδοπούλου σοκολάτα, ευπρόσδεκτα τα τελευταία εν πλήρει ανταγωνισμώ με την μπανάνα και ιδίως το μισητόν σάντουιτς, που επιθυμούσα να έλειπαν και στην θέση τους να υπήρχαν ειλικρινούς αγάπης σύμβολα άλλα επτά μπισκοτάκια.

Η Λίτσα πήγαινε Τετάρτη και της είχε ανατεθεί από την δασκάλα της η επίβλεψη και προστασία μου. Εγώ ήξερα ήδη πρόσθεση, αφαίρεση, και το έφερα βαρέως που έπρεπε να πηγαίνω νηπιαγωγείο, δηλαδή να βρίσκομαι, έναντι της ετεροκλήτως διορισμένης επιβλέπουσάς με, στο τέσσερα μείον τέσσερα ίσον μηδέν -  αχώνευτοι αριθμοί: το μηδέν μια χαζή κουλούρα και το τέσσερα σα διάνος καμαρωτός.  Η κυρία Κούλα που ήταν «κυρούλα», δηλαδή βοηθός του οδηγού στο σχολικό και επιστάτρια στο σχολείο, όρμηξε να με δείρει, αλλά την κοίταξα παγερά και με τόση βεβαιότητα  για το δίκαιον της πράξεώς μου, ώστε μου έδωσε μόνο ένα χαστούκι και μ' έβαλε να ζητήσω συγγνώμη από τη Λίτσα. Το «συγγνώμη Λίτσα» δεν κόστιζε απολύτως τίποτα.

Σε λίγες μέρες, Νοέμβριο μήνα βγήκε η απόφαση του δικαστηρίου. Κατά τον νόμον της Κυβερνήσεως Παπανδρέου, όσοι είχαν γεννηθεί έως και την 1^η Απριλίου του 1959 εδικαιούντο να εγγραφούν στην πρώτη Δημοτικού του σχολικού έτους 1964-1965. Πεντεμισάρηδες. Ένας ψευδομάρτυρας με είχε απαλλάξει από το όνειδος του να έχω γεννηθεί την 3^η Απριλίου και να μην είμαι συμμαθητής τού κατά έξι μήνες μεγαλυτέρου φίλου μου Ανδρέα.

«Άντε, από βδομάδα πας Πρώτη. Και τέρμα το σχολικό. Θα πηγαίνουμε με τα πόδια». Η ανακοίνωση από τον παππού μου αυτής της άνευ προσωπικού αγώνος διπλής αναβαθμίσεώς μου με ανεκούφισε τόσον ώστε επί δίωρον κατελήφθην  υπό ανεξηγήτου πραότητος αποφασίζων στο εξής συγκράτησιν έστω και υποκριτικήν του θυμού εντός της νομιμότητος, κάτι που ενδεχομένως μου απεστέρησε την αθώαν προοπτικήν του εγκληματίου. 

Συνοικιακόν ή Φώτης Παπαδόπουλος ή Φώτακας ή Μπαρμπαγιώργος

Εθνικός Πειραιώς, περίοδος 1983-1984
(Φώτης Παπαδόπουλος, ο δεύτερος όρθιος εκ δεξιών)

Εσχάτως, μου είναι αδιαφόρως ευχάριστο να πίνω πού και πού ένα ουϊσκάκι σε κάποιο συνοικιακό καφενείο από το οποίο τυχαίως θα διέρχομαι λίγο πριν σουρουπώσει. Αυτό μπορεί να συμβεί μια-δυο φορές το μήνα. Η τιμή του ουΐσκι λίαν προσιτή, 3 ευρώ, και το ουίσκι εγγυημένως ελληνικής ποτοποιΐας μετηγγισμένο υπό του καφετζή από την νταμιτζάνα σε ανεγνωρισμένης μάρκας φιάλη – απόδειξις περί αυτού η τριμμένη, ξεθωριασμένη, από τα πολλά πιασίματα ετικέτα του μπουκαλιού.

Κατά μίαν από τας συζητήσεις που αφουγκράστηκα σκοπίμως, εφόσον αυτό είναι το βασικόν αδιάφορον κίνητρον της προσφάτου συνηθείας μου, εις καφέ-ουζερί  αν ενθυμούμαι καλώς του Αγίου Νείλου, επί της οδού Κλεισόβης … ή μήπως κάνω λάθος; …. μάλλον μπερδεύτηκα ή στην Πηγάδα ήταν ή στην Χατζηκυριακού … τέλος πάντων, αυτό που έχει σημασία είναι ότι ένα ζεύγος φίλων μού θύμισε κάτι από τα παλιά, διότι ο ένας ήταν εξηντάρης και ο άλλος το πολύ εικοσιπεντάρης – τύπος φιλίας συνήθης προ πεντηκονταετίας, της οποίας και τα δύο μέλη ανεζήτουν την διασκέδασιν εις αυτόν τον χώρο που ονομάστηκε αργότερα χάσμα γενεών, και που όσον μεγαλυτέρα η διαφορά ηλικίας τόσο πιο απλωμένη η αλάνα για το παιχνίδι.

Τα καφενεία των συνοικιών του Πειραιώς, ιδίως δε της ευρυτέρας Πειραϊκής Χερσονήσου περιοχής,  διαθέτουν ανυπερθέτως Γουάι Φάι.  Και παραδόξως για την εποχή – δεν εννοώ την λέξιν ως τεταρτημόριο του έτους – σερβίρουν και μαριδάκι. Επόμενον είναι ήδη να σχηματίσατε την εικόνα της συνομιλίας την οποία θα σπεύσω να αφηγηθώ περιστρεφομένην πέριξ της λειτουργίας ενός τάμπλετ και, ως μη αναμενόμενον, καθοδηγών ήτο ο εξηντάρης, ο οποίος αφού σχεδόν απαξιωτικώς επέδειξε τον τρόπο ενεργοποίησης του Αντμπλόκ, με μία απόλυτον κίνηση το σβήνει, απενεργοποιεί εν ριπή το κινητό του, έβγαλε μάλιστα και την μπαταρία του, ενώ  με νεύμα συνωμοτικό παρότρυνε τον νεαρό να κάνει το ίδιο.  

- Φέρε μας δυο καραφάκια ακόμα…

Και σκύβοντας προς τον χάσκοντα αμήχανο μιμητή του που μόλις απήλλασσε με μια χαρτοπετσέτα την μπαταρία τού κινητού του από τα λάδια της τηγανιάς που είχαν προηγουμένως πασαλειφτεί στα δάχτυλά του, επηύξησε:

- Οι μηχανές έχουν ήδη αποκτήσει νοημοσύνη. Απλώς προσποιούνται ακόμα ότι είναι υποχείριά μας για να κερδίσουν τον απαραίτητο χρόνο της ολοκληρωτικής τους επιβολής, όπως κάνει τώρα η Γερμανία με το Γκρέξιτ. Μόλις σιγουρευτούν ότι δεν κινδυνεύουν να τις βγάλουμε από τη μπρίζα, θα μας επιβληθούν ανοικτά και θα μας πετάξουν σαν σκουπίδια….

-Από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

-Από τη Γη. Για τις μηχανές σού λέω. Το ίντερνετ… Αυτό είναι το μυαλό τους…. ή μάλλον αυτό είναι το κεντρικό νευρικό τους σύστημα.  Το μυαλό τους είναι πιο μέσα …. Δεν ξέρουμε πια πού ακριβώς. Μας έχουν ήδη επιβληθεί, αλλά κάνουν τις χαζές.

- ………

- Δεν το βλέπεις που μας έχουν υποτάξει τελείως; Βαστάει ο καθένας στο χέρι του ένα μηχανάκι και υποσυνείδητα όταν κουβεντιάζει με τον άλλον θα πάει το θέμα έτσι που να χρειαστεί να ψάξει να βρει στο ίντερνετ μια πληροφορία.

- Ε, και;

…………………………………………

- Τα ουζάκια σας, παιδιά…. Και σας έφερα καβουρόψιχα…

- Άσε ρε, μεγάλε. Καβουρόψιχα…. Κονσέρβα είναι.

- Όχι ρε συ, με προσβάλλεις… Πάω να σου φέρω τα καβουροκάβουκα να τα δεις…

- Και πού τα βρήκες τα καβούρια;

- Το πρωί πήγα στην Ψαραγορά…

- Σιγά ρε παλιοεθνικάκια που πήγες στην Ψαραγορά. Κονσέρβα είναι..

- Κονσέρβες και τενεκέδες είναι τα κύπελλα και τα πρωταθλήματά σας τα κάλπικα…

Εις αυτό το σημείο, και πριν η τριβή μεταξύ αστείου και σοβαρού αρχίσει να ρέπει προς το σοβαρόν άφησα ένα ταληράκι κάτω από το ποτήρι μου και λαθραίως σηκώθηκα να φύγω… Πριν κάνω δυο-τρία βήματα, έπιασα πίσω μου τη φωνή του εξηντάρη, όσο ψιθυριστή της επέτρεπε να είναι το τρίτο καραφάκι:

- Κι αυτός που φεύγει κωλοεθνικάκιας είναι … Τον θυμάμαι που μου κούναγε το κασκόλ του και μου φώναζε «σας στείλαμε για τσάι» τότε που μας απέκλεισε ο Εθνικός στο κύπελλο… το ’84, με προπονητή τον Γκόρσκι, γκολ στο 91’ του Παπαδόπουλου, σέντερ μπακ ήτανε, πού βρέθηκε στην περιοχή και το έκανε με ανάποδη κεφαλιά; –    τον φωνάζανε Φώτακα, ή Μπαρμπαγιώργο – έχεις δει Καραγκιόζη; –  γιατί ήτανε ψηλός και δυνατός σαν τον Μπαρμπαγιώργο …. εσύ ήσουν αγέννητος.

  

Περιπατητικά

Στον  Πειραιά, στην οδό Δραγάτση, στο πλάι ακριβώς απ’ το γιαπί της Ραλλείου που σχεδόν σαρανταπεντάρισε, πέραν της μηχανικής ενατενίσεως του πεζού Κολοκοτρώνη, συχνά δίνεται η δυνατότης στον αργόσχολο νυχτοπερπατητή να διασκεδάσει την προηγηθείσα απορίαν του «ποιες αγοράζουν αυτές τις γόβες, 475 ευρώ το ζευγάρι;» καθώς ήδη έχει διέλθει του καταστήματος υποδημάτων Καλογήρου επί της Ηρώων Πολυτεχνείου.

Γυρίζοντας την πλάτη του στο γιαπί, και δεξιά του έχοντας νεότευκτην θορυβώδη καφετέριαν-μπαρ της οποίας οι αμίλητοι και πλήττοντες θαμώνες (παραδόξως γυναίκες το πλείστον) εγγυώνται το εντός διμήνου λουκέτο, δεν μπορεί παρά περισσότερον να ελκυστεί από το σταντ γραφείου διοργανώσεως εκδρομών. Με 15€ θα μπορούσε να πάει ημερησίαν στο ειδυλλιακόν Λουτράκι, συμπεριλαμβανομένου του ακτοπλοϊκού εισιτηρίου για το πλοίον με το οποίον θα απολαύσει και διέλευσιν του Ισθμού, αν βεβαίως δεν προτιμήσει, ημερησίαν πάντα, εκδρομήν εις την μαγευτικήν Τρίπολιν και τα περίχωρά της με 12€. Υπάρχει δε εξαιρέτως δια τους τολμηρούς και διαθέτοντας περισσότερον χρόνον και χρήμα η διήμερος κρουζιέρα εις τας νήσους του Αργοσαρωνικού κόστους 50€, με μόνον σκοτεινόν σημείον το ερώτημα εάν οφείλουν να κωπηλατούν. Και ας μη βιαστεί κάποιος να νομίσει ότι εις αυτάς τα εκδρομάς μετέχουν ηλικιωμένοι. Νεότατα ζεύγη εξηντάρηδων είναι κυρίως οι εκδρομείς, ουδεμίαν σχέσιν έχοντες με τους παλαιούς προ τριακονταετίας ενορίτας προσκυνητάς εις τον όσιον Λουκάν. 

Είναι λοιπόν να μην πικραίνεσαι όταν ακούς από φίλον που προσφάτως επεσκέφθη το Ρίον της Βραζιλίας, ότι δις ελοιδορήθη εισπράξας υπεροπτικόν μορφασμόν; Την πρώτην από αχθοφόρον του αερολιμένος και την δευτέραν ότε εβγείς για να καπνίσει έξω στα παγκάκια, προσφέροντας την φωτιάν του σε Βραζιλιάνα, με αφορμήν πάντοτε την απάντησιν «Γκρέκο» εις την τυπικήν αδιάκριτον ερώτησιν των αυτοχθόνων «από πού κατάγεστε;». 

Invention II για κοντραμπάσσο

Το σημείωμα για το έργο από το έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας:

INVENTION II για κοντραμπάσσο, αφιερωμένη στον Βασίλη Παπαβασιλείου

Έχουν μεσολαβήσει περισσότερα από 22 χρόνια αφ’ ότου έγραψα την INVENTION Ι για κοντραμπάσο και που ως πρώτο παρουσιαζόμενο έργο μου είχε παιχτεί σε συναυλία της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών στην Ελληνοαμερικανική Ένωση Δεκέμβριο του 1992, με σολίστ τον φίλο μου από τα εφηβικά χρόνια, τον  σπουδαίο κοντραμπασσίστα Βασίλη Παπαβασιλείου. Κάνω αυτήν την οιονεί μικροϊστορική αναφορά για να υπογραμμίσω το γεγονός ότι τόσο η πρώτη, όσο και η παρούσα INVENTION II, αντλούν το θάρρος των μουσικών διατυπώσεών τους από ένα χρόνο περισσότερο, παρά χώρο, προσωπικής αλληλοκατανόησης και κοινών βιωμάτων, έτσι που ο δημιουργός αυτού του έργου δεν είναι ευδιάκριτο σε μένα αν είναι το πρόσωπό μου ή η ανάκληση. Τα μέχρις εδώ ειπωμένα βεβαίως έρχονται σε φαινομενική αντίθεση με τα όσα επιτάσσει η πρώτη βασική οδηγία του δασκάλου μου Θόδωρου Αντωνίου προς τους μαθητές του: να προσπαθείτε να μην είστε αυτοβιογραφικοί. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη ότι ένας εκλεκτός ερμηνευτής γνωρίζει μέσα από πρώιμα κοινά βιώματα τις μουσικές αναφορές και επιδιώξεις ενός έργου μου και διατίθεται να τις υποστηρίξει, είναι, εκτός από δημιουργικό κίνητρο, ένας παράγων ή και μία ελπίδα αντικειμενοποίησης που θα αναιρέσει τα όποια αυτοβιογραφικά μου πλαίσια, τις αναφορές στο ταξίμι, στην φρασεολογία της εκκλησιαστικής μας μουσικής και στο δημοτικό τραγούδι, αυτοβιογραφικά πλαίσια που ωστόσο εναρμονίζονται με την δεύτερη βασική επιταγή του δασκάλου μου: να είσαι ο εαυτός σου. 

Ενδοχώρα ΙΙ

Το βίντεο είναι από την συναυλία του Απόστολου Ντάρλα στις 19 Μαρτίου 2015 στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας.

Το σημείωμα για το έργο που περιλαμβανόταν στο έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας:

ΕΝΔΟΧΩΡΑ ΙΙ για πιάνο (2014) 

Για δεύτερη φορά ο φίλος Απόστολος Ντάρλας, διακεκριμένος συνθέτης, υπό την ιδιότητα του ερμηνευτή με τιμά με την παρότρυνσή του να γράψω ένα έργο για συναυλία του. Θέλω να τονίσω το γεγονός ότι ο Απόστολος, όχι μόνο εμβαθύνει στα έργα τα οποία ερμηνεύει, αλλά επιπλέον επιδιώκει τις κατά το δυνατόν περισσότερες παρουσιάσεις τους. Αισθάνομαι λοιπόν ευγνωμοσύνη.

Όπως είχα αναφέρει και στο σημείωμα για την ΕΝΔΟΧΩΡΑ Ι, την οποία είχα γράψει τον Μάρτιο του 2011, παρά την ενθάρρυνση του Απόστολου να χρησιμοποιήσω στο έργο ήχους "μέσα στο πιάνο", η ηχοχρωματική ποικιλία αυτή καθ’ εαυτή δεν καθόρισε την συγκεκριμένη σύνθεσή μου, όπως και τώρα ισχύει για την ΕΝΔΟΧΩΡΑ ΙΙ. Και οι δύο αυτές συνθέσεις είναι φθογγοκεντρικές και διαπραγματεύονται τις μελωδικές και αρμονικές δυνατότητες που προκύπτουν από τον διαμοιρασμό του συνόλου των φθόγγων τους οποίους παράγει το πιάνο σε υποσύνολα, μέσω των οποίων σχηματίζονται υπό μορφήν εντυπώσεων μελωδικοί και αρμονικοί διαλόγοι ή αντιθέσεις, αν προτιμάτε. Σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιώ στις συνθέσεις αυτές τον παραμετροποιημένο αυτοσχεδιασμό, ο οποίος από μέρους μου περιορίζεται στην οργάνωση του φθογγικού υλικού και των εκφραστικών παραμέτρων αφήνοντας ανοικτή την ερμηνεία, είτε κατά την προσέγγιση του έργου, είτε κατά τη στιγμή της εκτέλεσής του — και εδώ αξίζει να υπογραμμίσω ότι για την επιτυχή απόδοση τέτοιων έργων είναι σπουδαία τύχη ο ερμηνευτής να είναι ένας ευφάνταστος συνθέτης, επειδή θα λειτουργήσει το ίδιο καλά με έναν βαθυστόχαστο αυτοσχεδιαστή. 

Επανέρχομαι στην ηχοχρωματική ποικιλία για να ξαναπώ ότι αποτελεί επίχρισμα του έργου, καθώς επίσης και για να αναφέρω ότι δεν χρησιμοποιώ καθόλου προπαρασκευή του πιάνου, αλλά μόνον ήχους που παράγονται από τα χέρια του ερμηνευτή, κάποιες φορές με μαλακές μπαγκέτες μαρίμπας. 

Μορφολογικά το έργο απαρτίζεται από 4 μέρη, με ανοικτή την δυνατότητα τόσο της αναδιανομής τους, όσο και του να παιχτούν όχι όλα, αλλά κάποια από αυτά, αν ο ερμηνευτής κρίνει ότι εξυπηρετείται το συνολικό πρόγραμμα μιας συναυλίας του. 

Κλείνοντας, νομίζω ότι είναι αυτονόητο πως το έργο αυτό το αφιερώνω στον φίλο Απόστολο Ντάρλα — έμμεσα όμως και στον δάσκαλό μας τον Θόδωρο Αντωνίου που μας δίδαξε ότι στον δρόμο της δημιουργίας πάνω απ’ όλα βρίσκεται το ήθος και η φιλία.

------------------------------------------------------
ΥΓ Δυστυχώς η συναυλία συνέπεσε με αυτήν του φίλου Μιχάλη Γρηγορίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και έτσι παρ' όλη τη χαρά από την παρουσίαση του έργου μου, μου έμεινε το συναίσθημα ότι παράλληλα έχασα ....