Σάββατο, Φεβρουαρίου 08, 2020

Το μουσικόν καθ' ομοίωσιν.


Μπορεί το λεγόμενο ακουστικό όργανο να αντικατασταθεί από μηχάνημα;
Μπορεί ο «φυσικός» ήχος ή, ακόμα περισσότερο, η ερμηνεία να προσομοιωθεί;

Πρόκειται για δύο διαφορετικά ερωτήματα; Μήπως πιο πολύ από την απάντηση, έχει σημασία το ποιος και γιατί ρωτάει;

Φαντάζομαι ότι ανάλογα ερωτήματα έχουν τεθεί κάθε φορά που εφευρίσκεται ένα μηχάνημα ήχου. Και μηχανές ήχου είναι όλα τα όργανα εκτός από την ανθρώπινη φωνή και οριακώς τα body percussion – τους ήχους που παράγουμε κάνοντας κρουστό όργανο το σώμα μας. Ασφαλώς, τολμώ να πω, η κρούση γέννησε τις μηχανές ήχου. Το κάθε τι στη φύση μπορείς να το χτυπήσεις … Εκτός από σφαλιάρα στον διπλανό σου, ή από σφαλιάρα στο ίδιο σου το σώμα (ίσως και από τύψεις για την σφαλιάρα στον διπλανό σου) μπορείς να δείρεις βράχους, δέντρα, νερό πλατσουρίζοντας ή και μαστιγώνοντας (πρώτος διδάξας ο Ξέρξης) … είναι γενικά να μην πάρεις θάρρος και να μην αναρωτιέσαι συντηρητικώς κάθε τόσο:
– Γιατί να βαράμε τους βράχους, αφού μπορούμε να βαράμε παλαμάκια;
– Γιατί να βαράμε το δέντρο, αφού μπορούμε να βαράμε τους βράχους;
– Γιατί να χτυπάμε κομμένα κλαδιά το ένα με τ' άλλο, αφού μπορούμε να βαράμε με τα χέρια μας το δέντρο;

Παραλείπω μερικά ενδιάμεσα και πάω στο:
– Γιατί να φτιάξουμε ύδραυλι αφού έχουμε τους αυλούς και τους αυλητές… άνεργοι θα μείνουν; Οι αυλητρίδες …;
Και αργότερα:
– Δηλαδή τι θα γίνουν οι ορχήστρες αν βάλουμε στους ναούς εκκλησιαστικό όργανο;
Μεταξύ μας δεν νομίζω ότι αναλογίστηκε κανείς κατ’ αυτόν τον τρόπο αυτά τα ερωτήματα – αφαίρεση κάνω, αλλά να που ούτε καν αντιληφθήκαμε το πότε φτάσαμε στους απογόνους του αυλού, στα ηλεκτρικά πληκτροφόρα και πολύ σύντομα στο συνθεσάιζερ και ειδικότερα στα Samplers (εκ του sample = δείγμα) και στα VST (εκ του Virtual Studio Technology) στα διαβολάκια αυτά που δημιουργούν προσδοκίες μουσικής ακολασίας, συνοδευόμενες από σαρκαστικά υπομειδιάματα συνθετών, αλλά και μουσικών παραγωγών – καθένας για τους δικούς του λόγους. Στα διαβολάκια που προσποιούνται τα αγγελάκια, εσχάτως και με τεχνικές πρώιμης τεχνητής νοημοσύνης, όπως το physical modeling.

Και ναι, πολλές ταινίες, ακόμα και μεγάλης παραγωγής, έχουν πλέον μουσική φτιαγμένη από διαβολάκια. Και ναι ξεκινήσαμε από την προσομοίωση και έχουμε αγγίξει την ομοίωση. Οι περισσότεροι από μας ούτε που αντιλαμβανόμαστε τη διαφορά. Και αν την καταλάβουμε, αισθανόμαστε ξαφνικά μιαν ένδεια αισθητικών και κυρίως ηθικών κριτηρίων, οπότε το αφήνουμε να περάσει ως έχει, μέχρι που να αποσχηματιστούν τα παλαιά πλαίσια και να σχηματιστούν νέα.

Δεν μπορώ να πάρω θέση σαφή, γενική και διεξοδική. Μπορώ όμως να μιλήσω, (υπογραμμίζοντας την επιφανειακή και επιγραμματική προσέγγισή μου),  για το πώς και το γιατί συνεργάζομαι με αυτά τα διαβολάκια:
Μου λύνουν πολλά προβλήματα σχηματισμού μιας απτής εικόνας αυτού που φτιάχνω. Και μπορώ αυτήν την εικόνα να την προσφέρω και σε σας (δηλώνοντας ανώριμα ίσως την ύπαρξή μου), χωρίς να παρακαλέσω μουσικούς ή να επιβαρύνω την φιλία μου με μουσικούς, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσω χρήματα που δεν έχω για να μην παρακαλέσω, αλλά κυρίως για να μην χρειαστεί να πληρώσω ή [υπο]χρεωθώ άλλα ( το λιγότερο: χαμόγελα, συγχρωτισμούς, προσποιητές ευγένειες), παρακαλώντας μη μουσικούς, έστω και αν κάποιοι από αυτούς λέγονται … και μουσικοί (ακόμα και οργανισμοί).
Δεν ξέρω λοιπόν αν αισθητικώς τα φέρνω αρκούντως βόλτα, πάντως ηθικώς, νομίζω, επιτυχέστερα. 

Αντιφατικά όλα αυτά, ε;


Δεν υπάρχουν σχόλια:

οι παχουλές αναρτήσεις (όσο τις διαβάζετε τόσο παχαίνουν)