Ο Επιθεωρητής

- Κοιτάχτε να διαβάσετε καλά αύριο, γιατί θα έρθει επιθεωρητής. 

Αισθάνθηκα κάτι σαν χρέος να νιώσω φόβο. «Επιθεωρητής». Πρωτάκουστη λέξη, αλλά μας την εξήγησε ο δάσκαλος και φοβηθήκαμε ακόμα περισσότερο. Μετά ακολουθησε η οδηγία: 

- Θα σηκώνετε όλοι το χέρι όταν ρωτάω. Όσοι ξέρετε τι ρωτάω θα σηκώνετε το δεξί, κι όσοι δεν ξέρετε ή δεν είσαστε σίγουροι το αριστερό. 

 Όμως εκείνο το βράδυ είχε «Ταξίδι στο διάστημα» …ο Κερκ, ο Σποκ, ο γιατρός… (αυτόν τον συμπαθούσα πιο πολύ απ’ όλους, αυτόν και τον Σκότι, τον μηχανικό)… τίποτε άλλο δεν είχε σημασία. Όλως τυχαίως, στο επεισόδιο αυτό, εμφανίστηκε στο αστρόπλοιο Εντερπράιζ ένας επιθεωρητής διαστημικών σταθμών. Όταν λοιπόν τα μικρότερά μου αδερφάκια με ρώτησαν τι είναι επιθεωρητής, ήξερα να τους εξηγήσω, ενώ το επόμενο πρωί, ήξερα τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που θα έρθει στην τάξη. 

Η τούμπα

Η αγωνία κάθε συνθέτη τραγουδιών, αλλά και κάθε δισκογραφικού παραγωγού, κατά την εποχή των δίσκων γραμμοφώνου και αργότερα των 45αριών ήταν το τι θα βάζαν στην πίσω πλευρά του δίσκου (λες και υπάρχει τρόπος καθορισμού του μπροστά - στερεομετρικώς όχι, αλλά το φρόντιζε αυτό η τιτλοφόρηση του χάρτινου φακέλλου που περιέκλειε τον δίσκο). Μπροστά ήταν το επίδοξο σουξέ ή μάλλον, εκεί που ήταν το σουξέ ήταν το μπροστά. Πίσω ήτανε η τούμπα.. Αυτό το "τραγούδι αναγκαίο συμπλήρωμα", το οποίο θα κατελάμβανε έναν εξ ανάγκης υπάρχοντα χώρο, παρ' όλο που θυμάμαι να έχω ένα 45άρι δισκάκι μονής όψης! Δηλαδή με ένα τραγούδι. Η πίσω του πλευρά ήταν λεία! Επρόκειτο για μάθημα αγγλικής.

 
Η τούμπα λοιπόν, και το είχε προκαθορίσει ο παραγωγός, και το είχε φροντίσει και ο συνθέτης, ήταν μία δευτεράντζα. Σπανίως η τούμπα κατέληγε να έχει σουξέ μεγαλύτερο από το προοριζόμενο για σουξέ. 

Εδώ όμως το πρόβλημα ήταν άλλο... Είχα φτιάξει, το 2007, ένα κομμάτι που ξεκίνησε ως διαδικτυακή πλάκα και το είδα συντελούσης και της βιαστικής αναγνώσεως που ισχύει στο ίντερνετ, να θεωρείται παλαιά ηχογράφησις αδέσποτου ρεμπέτικου. Φταίω κι εγώ (και μάλιστα πολύ) με τα αστειάκια μου. Γνώρισε μάλιστα το τραγουδάκι και μία ή δύο επανεκτελέσεις και εκδόσεις. Τέλος καλό, επικοινώνησα με τους ανθρώπους και  διευκρινίστηκαν τα πράγματα... Στο κάτω-κάτω το θεώρησα τιμητικό και τρόπον τινά ως επίτευξιν του στόχου.

Αυτό που όμως εκκρεμούσε για ένα κομμάτι-προσομοίωση της εποχής του γραμμοφώνου ήταν το ταίρι του: η τούμπα. Η τούμπα καθυστέρησε 18 ολόκληρα χρόνια. Ιδού όμως!

Και τα δύο κομμάτια ως ένας φόρος τιμής στον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη:

ΥΓ για την ιστορία παραθέτω μία από τις "επανεκτελέσεις", αυτήν του Γιώργου Μουσταΐρα, τον οποίο με αυτήν την αφορμή χάρηκα πολύ που τον γνώρισα έστω και διαδικτυακά... άνθρωπος μερακλής.

Προσελκύοντας το χιόνι

17 Φεβρουαρίου. Τα δελτία καιρού αμφιταλαντεύονται, επιφυλάσσονται, αντιμάχονται αλλά ο γενναίος Μαρουσάκης προβλέπει χιονιά σε όλη την Ελλάδα... και την Αττική να δέχεται "χιονοεπιθέσεις" από αύριο Τετάρτη μέχρι την Κυριακή. Μου είναι συμπαθής και σκέφτηκα να καλοπιάσω το χιόνι με ένα μικρό κομμάτι για πιάνο, ώστε να βοηθήσω να επαληθευτούν οι προγνώσεις του. 

 Γράφω το κομμάτι αργά το βράδυ και το στέλνω το επόμενο πρωί στον Απόστολο Μπαλάνο. Σε μία ώρα, ο Απόστολος μου στέλνει την βιντεοσκόπηση που έκανε ο πατέρας του Γιώργος με τον Απόστολο να παίζει σχεδόν πρίμα βίστα το κομμάτι στο πιάνο της αίθουσας συναυλιών του Πολυάνειου Ωδείου της Ι.Μ. Κιλκίς! 

Σκέφτηκα ότι για τον σκοπό της χιονοπροσελκύσεως θα χρειαστούν και μερικοί μεσμεριστικοί ήχοι. Οπότε, επεξεργάστηκα την ηχογράφηση του βίντεο φτιάχνοντας ένα ηλεκτρονικό φόντο και μετά φτιάχνω κι ένα μικρό ταινιάκι μοντάροντας το βασικό βίντεο και μικρά βίντεο με σκηνές χιονισμένων τοπίων ελεύθερα δικαιωμάτων που κατέβασα από το MovieZilla Store. Έκανα και μία χρωματική ομογενοποίηση σε μπλε τόνους παραμυθένιου χιονιού.... Ιδού ... και ελπίζω να κάνει δουλειά... 

Αν θέλετε να δείτε την παρτιτούρα, την έχω υποβάλει σε ανάρτηση και σε λίγες μέρες θα είναι διαθέσιμη στην IMSLP σε αυτή την διεύθυνση (κλικ)

 

Γεια ...

Πετεφρή ...

Σχεδίασμα με τα χρώματα του κλαρινέτου

 Ένα μικρό φιλμ βασισμένο σε αρχειακό βίντεο από την συναυλία "Παρών στο παρόν των ελλήνων συνθετών" που διοργανώθηκε από το ΑΤΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ, στην Αθήνα, 31 Μαρτίου 2024. Στο αρχικό ηχογράφημα, προσέθεσα πινελιές από ηλεκτρονικούς ήχους και διαμόρφωσα έναν πιο απλωμένο χώρο. Κλαρινέτο Bb έπαιξε ο Μανούσος Πλουμίδης.

 

Τρία βαλς μινιατούρες και ... η τεχνητή νοημοσύνη στη δημιουργία βίντεο.

Την ερμηνεία μας χαρίζει ο Απόστολος Μπαλάνος. 

Το βίντεο βασισμένο στην βιντεοσκόπηση της ερμηνείας του από τον πατέρα του Γιώργο Μπαλάνο, εμπλουτισμένο από πινελιές πλάνων που μου έδωσε η PICTORY.AI. Ευχαριστώ θερμά τον Απόστολο και τον πατέρα του!

Και μιας και είναι Κυριακή και όλοι έχουν λίγο χρόνο παραπάνω, ας σας απασχολήσω με λίγα λόγια για το πώς φτιάχνονται τα βίντεο με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης (στο εξής ΤΝ). Την οποία όσο την χρησιμοποιώ στην trial version (δοκιμαστική έκδοση) που είναι δωρεάν, την ευχαριστώ! Αν την ... ψωνίσω και όταν τελειώσει η δοκιμαστική περίοδος, αρχίσω να της δίνω 25 € το μήνα, τότε θα πρέπει να ευχαριστεί αυτή εμένα.

Μην φανταστείτε, λοιπόν, τίποτε ξωτικά που δουλεύουν για μας... Η τεχνητή νοημοσύνη  αυτού του είδους (ΤΝ στο εξής), δεν κάνει επί της ουσίας κάτι παραπάνω από το ψαχτήρι της Google. Ή μάλλον κάνει το εξής: η ΤΝ είναι προσανατολισμένη στο να φτιάχνει και να καταλαβαίνει κείμενα. Με αυτό το όπλο, ανιχνεύει μέσα σε μία τεράστια βάση δεδομένων από 12 εκατομμύρια (!!!) βίντεο, ελεύθερα δικαιωμάτων, ώστε να βρει και να σου προτείνει κάποια που ταιριάζουν στο σενάριο που της δίνεις.  Δεν φτιάχνει βίντεο, δεν είναι γεννήτρια βίντεο - δηλαδή, δεν μπορείς να της πεις "κάνε μου ένα βίντεο με κάποιον ηλικιωμένο κύριο να τρώει μια υδρόγειο σφαίρα" και να σου δώσει αυτήν την σκηνή. Αντ' αυτού θα σου δώσει δύο-τρεις σκηνές παραπλήσιες, από αυτές που έχει παρακαταθήκη: π.χ. α) κάποιον ηλικιωμένο κύριο να τρώει κάτι, β) μια υδρόγειο να γυρίζει γύρω-γύρω, γ) κάποιον να κοιτάει μία υδρόγειο ... Ό,τι δηλαδή έχει στην αποθήκη της και είναι κοντά στο νόημα του σεναρίου.

Από αυτά θα διαλέξεις τι σου κάνει, και ... θα εκμεταλλευτείς και το αναπάντεχο αν σου δοθεί. Π.χ. για ένα από τα προηγούμενα "φιλμάκια" μου που έχω δημοσιεύσει, ζήτησα από την ΤΝ έναν αστροναύτη να κρατάει ένα λουλούδι μέσα στο διαστημόπλοιο, μου έδωσε ένα αστροναύτη ξάπλα ανάμεσα στα λουλούδια σε ένα λιβάδι. Και αναγκαστικά... άλλαξα το σενάριο.

Οπότε πώς αξιοποιείς την ΤΝ; Φτιάχνεις ένα σενάριο και της το δίνεις ... για να ψαρέψεις έτοιμα βίντεο από την παρακαταθήκη της. Σου δίνει και εναλλακτικές προτάσεις. Μαζεύεις τα βίντεο, ξεχωρίζεις τις σκηνές, αναθεωρείς το σενάριο, και αρχίζεις να μοντάρεις. Φυσικά, προσωπικά, "πετάω στον κάδο" την συνοδευτική μουσική που επίσης μου δίνει (ένα ντούκου-ντούκου συνήθως), καθώς και το λεγόμενο voice over, την συνοδευτική απαγγελία του σεναρίου από ένα αυτόματο ομιλούν avatar.

Όλη η δουλειά λοιπόν είναι σε ό,τι κάναμε και πριν την ΤΝ: στις τεχνικές του μοντάζ που ειδικά με το καινούργιο Win Movie Maker που χρησιμοποιώ, (την σύγχρονη μουβιόλα), μπορούν να κάνουν μικρά θαύματα. Αποκοπές, μεγεθύνσεις, ντιζόλβ, μίξεις πλάνων, κινήσεις και ζουμ για τα πλάνα, ή τις εικόνες, ακόμα και μίξεις από μουσικές και ηχητικές μπάντες... όσα κανάλια θέλεις για κάθε τι. Οπότε εκεί ρίχνω και το βάρος και τον χρόνο δουλειάς... Η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος που απαιτείται είναι πολύς και το χόμπυ καταντά επικίνδυνα εις βάρος της κύριας συνθετικής εργασίας. Προσοχή... (το λέω για να τ΄ ακούω)...

Ένα παιχνίδι

Ένα μικρό φιλμ βασισμένο στην ερμηνεία που χάρισε προ καιρού στο κομμάτι μου "A Toy" ("Ένα παιχνίδι") ο Απόστολος Μπαλάνος. 

Ένα δώρο από μένα για τις χιονισμένες μέρες του στο Κιλκίς...

Η αρχική ηχογράφηση χρησιμοποιήθηκε ως πυρήνας και γύρω της έχτισα ένα ηλεκτρονικό φόντο. Κατ' ανάλογο τρόπο με βάση την βιντεοσκόπηση του Απόστολου να παίζει πιάνο που έκανε ο πατέρας του Γιώργος Μπαλάνος, δημιούργησα ένα μικρό φιλμ με σκηνές που μου έδωσε το PICTORY.AI βάσει ενός σεναρίου που του έδωσα.

 

Απόστολος Μπαλάνος

Απόστολος Μπαλάνος (2024)

Ένα μεγάλο δώρο του 2024 για μένα, είναι η γνωριμία μου και η συνεργασία μου με τον Απόστολο Μπαλάνο. 

Ο Απόστολος, μία σπάνια περίπτωση ιδιοφυούς μουσικού, ιδιαιτέρως νεαρής ηλικίας. ξεχωρίζει από τους, μετρημένους στα δάχτυλα του ενός χεριού, ανάλογούς του που εμφανίζονται ένας-δυό κάθε 20ετία στην Ελλάδα. Ξεχωρίζει γιατί ο δείκτης της εσωτερικής του πυξίδας, αφού κάνει τους κύκλους του, στο τέλος καταλήγει να δείχνει την ελληνική μουσική, τους νέους έλληνες συνθέτες της εποχής του, το νέο ελληνικό έργο. 

Ο στρωτός δρόμος για περιπτώσεις σαν τον Απόστολο, είναι η ευδόκιμος υπηρεσία σε καθιερωμένο, κυρίως κλασσικό, ρεπερτόριο. Ο Απόστολος διάλεξε τον δρόμο που του έδειξε η καρδιά του. Διάλεξε να συνομιλήσει με τον 20^ο αιώνα, παίζοντας από Σένμπεργκ μέχρι Μισέλ Πετρουτσιάνι, από Κρένεκ μέχρι διασκευές του Λη Έβανς χριστουγεννιάτικων κομματιών, πάντα τολμηρές και απροσχημάτιστες αναζητήσεις ... Αλλά εξ αρχής έδωσε με εγκαρδιότητα το μεγάλο μερίδιο της μέχρι τώρα ερμηνευτικής παρακαταθήκης του στους έλληνες συνθέτες και μάλιστα περισσότερο σε αυτούς που δημιουργούν σήμερα. Από τον απόκεντρο τόπο διαμονής του, πάνω σε ένα όρθιο πιάνο μιας αίθουσας διδασκαλίας του Πολυάνειου Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Κιλκίς, μέσω του καναλιού του στο YouTube, έφτασε σε όλους εμάς τους σύγχρονούς του, και κάθε τόσο, βδομάδα τη βδομάδα χαρίζει στα έργα μας παρουσία. 

 

Ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο, ε υ χ α ρ ι σ τ ώ ! 

Και στον Απόστολο, και στην οικογένειά του, και στο ευρύτερο περιβάλλον του.

Από τον Ιούλιο του 2024 μέχρι τώρα που φεύγει ο Δεκέμβρης, ο Απόστολος μού χάρισε τις παρακάτω ερμηνείες έργων μου:

Την πλήρη ερμηνεία του μεγάλου έργου μου Εικόνες από τον κόσμο του Μακάμ 1+60 κομμάτια για πιάνο.

και ακόμα.... (κλικ εδώ για μια σειρά από βίντεο με τον Απόστολο)

Κότσι ή Βεζύρης ή Ξυλίκι

    Το παίζαμε στη γειτονιά μου, στον Άγιο Νείλο στον Πειραιά, με τρεις ονομασίες "Κότσι", "Βεζύρης", "Ξυλίκι". Απόγονος υποτίθεται του αρχαίου "αστραγαλισμού" - ουδόλως αν το γνωρίζαμε,  θα μας ενδιέφερε.

     Χρησιμοποιούσαμε ένα αρνίσιο κότσι. Και έναν ξύλινο χάρακα, σαν αυτόν που κράδαιναν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες στο σχολείο. Ελλείψει δε χάρακα, κάποιο βολικού σχήματος κλαδί. Και "ρίχναμε" το κότσι όπως το ζάρι, πάνω στο χώμα, ή και στο τσιμεντένιο πεζοδρόμιο. 

    Λόγω ανισομορφίας κάθε πλευρά έχει την ιδιαίτερή της προίκα πιθανοτήτων, και βεβαίως την αντίστοιχη τιμή της από το 1 ως το περιζήτητο 6 που είναι σχεδόν απίθανο να έρθει, γιατί η απέναντί του πλευρά, η στενότερη και κουρμπωτή, δεν μπορεί να κρατήσει την ισορροπία - μόνο κάποια μικρή πετρούλα στο χώμα ή κάποια ανωμαλία στη στρώση του τσιμέντου θα βοηθούσε να συμβεί το αναπάντεχο...

    Ήταν ένα βάρβαρο παιχνίδι, αποκλειστικώς αγορίστικο. Ρίχναμε όλοι με τη σειρά και, ύστερα από αλλεπάλληλα ξεκαθαρίσματα, όποιος από το τελικώς εναπομείναν ζεύγος αντιπάλων έφερνε τη δυσκολότερη πλευρά, ανεκηρύσσετο Βεζύρης. Οι υπόλοιποι ... ραγιάδες. Βάι, βάι, βάι...

    Εν συνεχεία οι ραγιάδες ρίχναν ένας-ένας με τη σειρά του το κότσι, και σε κάθε γύρο, όποιος έφερνε την ευκολότερη πλευρά, καταδικαζόταν από τον Βεζύρη σε ποινές της αρεσκείας του και φυσικά αναλόγως και των συμπαθειών και αντιπαθειών του, στις οποίες το παιχνίδι έδινε την αφορμή ώστε να αποκαλυφθούν. Άσε που υπήρχαν και τα χρωστούμενα, από άλλα παιχνίδια. Τέλος πάντων ο Βεζύρης αποφάσιζε πάντα αυθαιρέτως την ποινή ... σε ξυλιές που δίνονταν στην παλάμη, από μία μέχρι δέκα, και σε διαβάθμιση: λαδάτες (ανεπαίσθητης έντασης), κρασάτες (ολίγον τσουχτερές), ξυδάτες (βάναυσες). Π.χ. Μιά λαδάτη (στον κολλητό φίλο), ενώ ποικίλες διακυμάνσεις ποινών διαμορφώνονταν για τις ευκαιριακές συμπάθειες ή αντιπάθειες, όπου η ποινή μπορεί να ήταν "δύο λαδάτες και τρεις κρασάτες" ή "πέντε κρασάτες και μία ξυδάτη (σου τη φύλαγα)" ... και ου το καθεξής μέχρις εκεί που μπορεί να φθάσει "η έμφυτη παιδική κακία", όπως λέει και ο Παπαδιαμάντης - "δέκα ξυδάτες - θα σε χαλάσω ωρέ γκιαούρη". 

    Την ποινή εκτελούσε ως δήμιος αυτός που στον συγκεκριμένο γύρο είχε φέρει την δυσκολότερη πλευρά. Και καθένας μας διέθετε διαφορετικό ταλέντο δημίου. Συν τω χρόνω, η παρέα, ευρηματικότατη, προσέθεσε μερικές ακόμα επί το βαρβαρικότερον διαβαθμίσεις έντασης: τις μαχαιράτες και τις τσεκουράτες.

    Ο Βεζύρης εξέπιπτε του αξιώματος και αντικαθίστατο αυτομάτως από όποιον σε οιαδήποτε ρίψη, τύχαινε να φέρει την απίθανη πλευρά. Το παιχνίδι σπανίως επερατούτο ομαλώς...

(Ποιος) Σαραφιανός;

Με αφορμή τα εγκαίνια του νεότευκτου χώρου τέχνης "Λόφος art project" εις μνήμην του ζωγράφου Πάνου Σαραφιανού και της συζύγου του γλύπτριας-κεραμίστριας Μαίρης Χατζηνικολή, στην Κυψέλη, Βελβενδού 39, την Παρασκευή 1η Δεκεμβρίου 2023 στις 6.30 μ.μ., πααραπέμπω σε μια συνοπτική περιήγηση στην ζωγραφική του Πάνου Σαραφιανού (1919 - 1968) μέσα από ένα βίντεο ροής εικόνων που υλοποίησε ο γιος τους Γιώργος Σαραφιανός με ειδικά συντεθημένη για το βίντεο μουσική μου. Η Αγγελίνα Τκάτσεβα έπαιξε τσίμπελ.

   

 Ο προηγούμενος διαρκής "εκθεσιακός χώρος" ήταν το σπίτι των Σαραφιανών, διαμέρισμα σχετικά μεγάλο, σε παλιά πολυκατοικία του '50 κοντά στο αρχαιολογικό μουσείο. Τον Γιώργο, δύο φοιτητικά έτη μεγαλύτερό μου, τον είχα γνωρίσει τον Μάη του '77, σε μία εκδρομή του Γ' έτους της Φιλοσοφικής Αθηνών, στην οποία είχα, πρωτοετής, προσκολληθεί. 

Στο σπίτι του λοιπόν, εκεί γινόντουσαν όλα τα φοιτητικά πάρτι της παρέας, και επειδή η μητέρα τους συνήθως έλειπε, το είχαμε μετατρέψει σε άντρο ... ασυδοσίας. Κορίτσια, αγόρια, κάναμε ό,τι μας κατέβαινε στο κεφάλι ... Βδομάδα παρά βδομάδα μαζευόμασταν, πίναμε, χορεύαμε, σαχλαμαρίζαμε, απαγγέλαμε αυτοσχέδια ποιήματα, ζωγραφίζαμε καρικατούρες ο ένας του άλλου, κάναμε χοντρά πειράγματα, δημιουργούσαμε καλόπιστες ραδιουργίες αλληλοσυκοφαντίας στα όρια της παρεξήγησης για να γελάμε, σε ένα ανευόδωτο πάντα ερωτικό κλίμα ... αναβάλλαμε το όργιο για το επόμενο πάρτι... Δεκάδες πίνακες κρεμόντουσαν στους τοίχους όλου του σπιτιού, και πάντα ανάμεσα στα πόδια μας ο μικρός Δημητράκης που ήθελε να παίζουμε ποδόσφαιρο στο μεγάλο χωλ. Ποτέ δεν του χαλάγαμε χατήρι ... μας προξενούσε σχεδόν τον οίκτο, καθότι την επόμενη μέρα είχε να πάει σχολείο, ενώ εμείς το είχαμε αφήσει πίσω μας και ήμασταν ελεύθεροι μιας και το πανεπιστήμιο ήταν για όλους μας ένας χώρος για συναντήσεις πριν τον καφέ ή το σινεμά, το θέατρο, τη συναυλία, ή την ταβέρνα, παρά μια εκπαιδευτική υποχρέωση. 

Οι φορές που η μικρή πλαστική (ευτυχώς) μπάλα έπεφτε πάνω στους πίνακες ήταν αμέτρητες... Μια από τις φορές, που ο μικρός, μετά μανίας σούταρε δυνατά "για να μας νικήσει", έριξε την μπάλα στον πίνακα αυτόν με τον οποίο ξεκινάει το βίντεο που παραθέτω. Ο πίνακας είναι (στυλ ποβρ αρτ) ζωγραφισμένος πάνω σε λινάτσα. Αυτοπροσωπογραφία ... Από την δυνατή μπαλιά, ξέφτισε ένα σημείο του πίνακα, μια χοντρή κλωστή κρεμάστηκε και κουνιόταν ακόμα χαϊδεύοντας την κορνίζα... Όνειδος. Του έβαλα τις φωνές "Ρε Δημητράκη τι έκανες; Έλεος πια...Τον χάλασες τον πίνακα... Τον ρήμαξες...". Και ο θρασύς αλλά εξοικειωμένος με την μοντέρνα τέχνη μικρός, μου απαντάει με πράο στοχαστικό ύφος: "Τίποτα δεν έγινε... Τώρα πια, αυτή η κλωστή που κρέμεται είναι του έργου". Εκείνη την στιγμή κατάλαβα τι είναι μοντέρνα τέχνη.

Επισκεφτείτε το έργο του Πάνου Σαραφιανού με ένα κλικ εδώ.

Και εδώ ο χώρος Λόφος art project