Κυριακή, Οκτωβρίου 14, 2012

..............


"Μπορείς να κάνεις ένα διδακτορικό μουσικολογίας με αφορμή το συναίσθημα που ένιωσες ακούγοντας  ένα τραγούδι, αλλά ποτέ δεν θα μπορέσεις να ξανανιώσεις αυτό το συναίσθημα διαβάζοντας το διδακτορικό σου."

Η άμεση ερώτηση θα έπρεπε να είναι: γιατί οφείλω να νιώσω συναισθήματα διαβάζοντας ένα διδακτορικό; Ή έστω, γιατί οφείλω να νιώσω ίδιας ποιότητας συναισθήματα διαβάζοντας ένα διδακτορικό με τα συναισθήματα που ένιωσα και στάθηκαν αφορμή για να ξεκινήσω το διδακτορικό. Και κατ’ επέκτασιν με ποια μέθοδο φτιάχνονται οι ρήσεις;

Οι ρήσεις συνήθως είναι λογικές ταχυδακτυλουργίες. Αυτός βέβαια είναι ένας αφορισμός. Και οι αφορισμοί ουσιαστικά είναι ρήσεις. Διότι οι ρήσεις εγκυμονούν μάχες με αφορισμούς και οι αφορισμοί γεννούν μάχες με ρήσεις. 

Το μυστικό της τεχνουργίας,  βρίσκεται στην φράση «με αφορμή το συναίσθημα που ένιωσες». Αυτό αντί να στρέφει τον αναγνώστη της ρήσεως (η ακόμα χειρότερα τον ακροατή της) στο να αντιληφθεί την εξειδίκευση «εσύ ο συγκεκριμένος που το ένιωσες», λειτουργεί ταχυδακτυλουργικά. Επειδή όλοι [ως άνθρωποι] νιώθουμε συναισθήματα, μόλις διαβάσουμε την φράση «το συναίσθημα που ένιωσες» αμέσως ανατρέχουμε στο ενδόμυχο «και εμείς νιώθουμε συναισθήματα», και μάλιστα «ακούγοντας ένα τραγούδι». Το γεγονός ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε και ένα διδακτορικό εξ αφορμής ενός συναισθήματος που νιώσαμε ακούγοντας ένα  τραγούδι, μας κάνει να νιώσουμε αγαλλίαση από την διαβεβαίωση του ρήτορος ότι δεν πρόκειται διαβάζοντας το διδακτορικό που ποτέ δεν γράψαμε, να ξανανιώσουμε το συναίσθημα που θα καθίστατο αφορμή για να ξεκινήσουμε το διδακτορικό.




Κυριακή, Οκτωβρίου 07, 2012

Ζουζού, η δικαία κόλασις


Εάν αναζητούσαμε το ανάλογον οργιάζοντος φυτού της ζούγκλας αρχιτεκτόνημα, αυτό θα ήτο η πυλωτή. Ιδίως μια πυλωτή σαββατιάτικη φθινοπωρινή, πέντε η ώρα, ώρα χώνεψης επιφέρουσας νάρκην προσμενόμενην από Δευτέρας. Πέντε η ώρα λήξεως της κοινής ησυχίας, το λέει ο νόμος. Το ξέρουν και τα παιδάκια και οι γονείς που δίνουν τις άδειες ασυδοσίας. Τα σκασμένα το έχουν συμφωνήσει από τις δύο το μεσημέρι:
-Στις πέντε ακριβώς, κάτω, στην πυλωτή, μπάλα!!

Η Ζουζού ήταν τρίχρωμη: άσπρη το πιο πολύ, με στάμπες κανελιές και μαύρες. Όταν ψόφησε, όλα τα παιδάκια χαρήκαμε. Είχε επέλθει, επιτέλους ως θεία δίκη, η τιμωρία της κυρά-Μηλίτσας. Κάθε μπάλα που έπεφτε στο ημιυπόγειό της ήταν καταδικασμένη. Την έσκιζε και μας την πέταγε στο δρόμο - πλαφ-πλαφ, η καημένη η μπάλα άψυχη ίσα που κατρακυλούσε δυο μέτρα. Άλλοτε πάλι η μπάλα εκρατείτο όμηρος. Αντάλλαγμα διομολογήσεων: «δεν θα παίζουμε τα μεσημέρια» «θα παίζουμε χωρίς να φωνάζουμε», «θα πάμε πιο κάτω να παίξουμε». Με εντυπωσιάζει τώρα που το αναλογίζομαι, ότι ουδέποτε η κυρά-Μηλίτσα έθεσε ζήτημα ηθικότητος – της ήταν αδιάφορο αν οι φωνασκίες μας περιελάμβαναν ύβρεις.  Και παρότι η φάτσα της έφερνε στην κατηχήτριά μας, παγωμένη, ασπριδερή, οστεώδης, ένα μικρό κεφαλάκι με σουβλερή μύτη και σχιστά μάτια, άσπρη μαντήλα,  σχολαστική στα καθαρά σιδερωμένα ρούχα, συνδυασμός άσπρης πουκαμίσας με μακριά καφέ φούστα … αυτό που τις ξεχώριζε ήταν  στα χέρια της κυρα-Μηλίτσας αδιαλείπτως ένα κέντημα, ενώ στα χέρια της κατηχήτριάς μας, που την είχαμε και δασκάλα, ένας χάρακας για να μας τις βρέχει - το χειρότερο ήταν να φας τις χαρακιές, να σε βγάλει και έξω από την αίθουσα. Για λόγους φυσιογνωμιστικούς, ανέβαζα παλμούς εξώσεως από την τάξη, αν η μπάλα κατά την φοράν της πτώσεώς της προς το ημιυπόγειον της κυρα-Μηλίτσας, διέγραφε τον κίνδυνο να αγγίξει το κέντημα της. Αν το άγγιζε…. ούτε κατάρες, ούτε φωνές… Η κυρά-Μηλίτσα τα μάζευε και χωνόταν μέσα στο σπίτι. Όνειδος για τις μανάδες μας:
-Ελάτε αμέσως μέσα. Το παρακάνατε. Τσιμουδιά……

Μετά την πρώτη Ζουζού, ήρθε η άλλη Ζουζού. Το γεγονός ότι ήταν και αυτή άσπρη το πιο πολύ, με στάμπες κανελιές και μαύρες, μας έπεισε ότι η κυρά-Μηλίτσα ήταν μάγισσα. Κακός άνθρωπος. Άνθρωπος που παίρνει μπάλες και τις σκίζει. Πώς άλλωστε βρήκε ίδια ακριβώς γάτα;
Τι κι αν ήμουν παιδάκι παχουλό με χωριστρούλα τα μαλλιά. Όσο και να έπαιρνα το μισοκακόμοιρό μου, το ευγενές ύφος «κυρά-Μηλίτσα, σας παρακαλώ μας δίνετε την μπάλα», η κυρά-Μηλίτσα είχα την εντύπωση, ότι κοιτούσε το μπαλκόνι μας, το συνέκρινε με το ημιυπόγειό της και εκτελούσε  προειλημμένην  απόφαση. Πλαφ-πλαφ η μπάλα σκισμένη στα πόδια μου. «Να, για να μάθετε να μην παίζετε από τα άγρια μεσημέρια».

Απροόπτως, τι χαρά, πάτησε αυτοκίνητο την Ζουζού Β’. Πού στην ευχή βρέθηκε αυτοκίνητο να περάσει τον χωματόδρομο της Μαυρομιχάλη; Πέρσι στρώσανε άσφαλτο την Θεοτόκη και ακούγεται ότι φέτος, το αργότερο του χρόνου θα στρώσουνε άσφαλτο και τους παράδρομους. Θα χάσουμε όμως όλα τα παιχνίδια: να χτίζουμε σπιτάκια, να κάνουμε βουνά, να σκάβουμε λακούβες νύχτα και να τις σκεπάζουμε με κλαριά και χώμα για να πέσουνε μέσα οι γριές που πάνε τα ταψιά στο φούρνο.

Την Ζουζού Β’ διεδέχθη ο Ζωζός: άσπρος το πιο πολύ, με στάμπες κανελιές και μαύρες. Η Μαυρομιχάλη στρώθηκε με άσφαλτο, η οποία άσφαλτος απεδείχθη πολύτιμος κατά τας μιμήσεις μας των Πανευρωπαϊκών αγώνων του 1972. Στην φαντασία μας τρέχαμε πάνω σε αυτή τη νέα λέξη: το ταρτάν.  Αυτή τη φορά, η κυρά-Μηλίτσα πρόλαβε και έφυγε πρώτη. Τον Ζωζό ανέλαβε μια οικογένεια που επί χρόνια ενίσχυε την κυρά-Μηλίτσα αγοράζοντας τα κεντήματά της. Από ένα κοριτσάκι της οικογένειας αυτής,  μάθαμε ότι η κυρά-Μηλίτσα ήταν Λευκορωσίδα. Ίσως μάλιστα, πολύ-πολύ παλιά,  να τα είχε με κάποιον ρώσσο αξιωματικό και να χωρίστηκαν  λίγο μετά τον Πόλεμο. Μπορεί να είχαν κι ένα παιδί που χάθηκε μικρό ... ίσως ....  κι όπως και να 'χει θεωρώ χρέος μου, μετά από 40 χρόνια, στη μνήμη της, να αποδέχομαι αγογγύστως κάθε φασαρία μεσημεριανή προερχόμενη από παιδιά, ως δικαίαν κόλασιν. 

Τρίτη, Σεπτεμβρίου 04, 2012

Έχω να βγω.... (ζήτημα ανά-εκ-συγχρονισμού / ημιπολιτικόν)

Στον Σταμ (τέως και Hamarn Papeerte).... λαογραφικόν παράθεμα εκ συζητήσεώς μας μετά ποτού.


-Έχω να βγω δυό μέρες...

-Πιπίνιζα, κανονικά πρέπει να βγαίνεις δυό φορές τη μέρα. Αν δεν μπορείς να βγεις, να βάλεις λίγο σαπούνι .... ξέρεις. Και μην πίνεις τόσα τσάγια. Πρωί-πρωί πίνεις τσάι και θέλεις μετά να βγεις; Πιές λίγο καφέ...

-Φωτείνιζά μου, ο καφές... δεν τον μπορώ πρωί-πρωί.

-Ε, γι αυτό σφίγγεσαι.....


........

Δεν πρόκειται για συζήτηση που αφορά [σ]τα Starbugs. Η ανωτέρω διαπραγματευομένη έξοδος εγγίζει αρχιτεκτονικόν ζήτημα: Οι παλαιές κατοικίες, οι προ του '50 (1950), των λαΐκών συνοικιών, φερ' ειπείν της Καλλιπόλεως ή του Αγίου Νείλου και του Χατζηκυριακείου,  (απ' τις καλούτσικες εν συγκρίσει με την επίζηλον Καστέλλαν του Πειραιά) - φαντάσου τις άλλες - είχαν τον "απόπατο" στην αυλή.

Απόπατος εκ του "αποπατώ", δηλαδή "αποφεύγω να πατήσω" .... για να μην λερωθώ - παρεμφερές το: "όποιος νύχτα περπατεί, λάσπες και σκατά πατεί":  Η  τουαλέττα (WC) .... εξωτερικώς του συστήματος των δωματίων της κυρίας οικίας.

Σπεύδω να παρέκβω και εις άλλην  μίαν διευκρίνισιν: Στα θηλυκά ονόματα το πρόσφυγμα "-ιζα" αποτελεί ανάμνησιν αρβανίτικης διαλέκτου: Πιπίνα (υποκοριστικό του Δέσποινα)-Πιπίνιζα, Φωτεινή-Φωτείνιζα, Ελένη-Ελένιζα, άπερ σημαίνουν Δεσποινούλα μου, Φωτεινούλα μου, Ελενίτσα μου ... και αυτό το τελευταίον "ίτσα" είναι τσιτακισμός του "ίζα" με κατάβασιν του τόνου.

"Έχω να βγω δυο μέρες" δεν είναι έκφρασις απογνώσεως  αμοίρου κλάμπινγκ. Ομολογεί δυσαρέσκειαν σωματικήν: δυο μέρες αποτυχίας στον (του '50 ... και πριν) απόπατον.


Παρασκευή, Αυγούστου 10, 2012

Βρό[γ]χος, ώστε να μην χρειάζεται Πυθαγόρας, εάν μάχεται ο Χοιροβοσκός

Φίλε Χοιροβοσκέ,
δεν ωφελεί στην κατάσταση αυτή να απαντά ο καθείς ως "εμείς". Ας απαντήσει ο καθείς με την ατομικότητά του. Διότι αυτή κυρίως στοχοποιείται. Νοούμενοι ως  "όλον", φθειρόμεθα συνολικά, και στο πρόσωπο του καθενός μας (αφού νοηθούμε ως όλον) φθείρεται η αρχετυπική έννοια του προσώπου. Μην κάνει το λάθος, λοιπόν, ο καθείς  να απαντά ως "εμείς", διότι αναλαμβάνοντας να απαντά  εξ ονόματος όλων, παρατάσσεται ένα στράτευμα, ενώ απαντώντας ως ατομικότητα, παρατάσσονται εκατομμύρια στρατεύματα. Και η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από το "Απόδοτε ουν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ".

Η αναφορά σε Κίμβρους, Τευτόνες, Βησιγότθους και Πυθαγόρα, μου μοιάζει επίκληση σε φαντάσματα παρά αναλογία. Δεν είναι δυνατόν  "πέντε [ψωροφράγκα] πάνω-πέντε κάτω" να αναστήσουν ιστορικότητες ως εγκλήσεις και αντεγκλήσεις. Ας εξοικονομήσει χρόνο ο καθείς για το έργο του που αγαπά και το οποίο επέλεξε χωρίς να προσδοκά ανταμοιβή, ή έστω ας προσποιηθεί ότι έτσι είναι, και αν εν τέλει χρειαστεί έλεος για το "όλον", ας προέλθει από Εκείνον κατά την κρίση του. 

Τρίτη, Ιουλίου 17, 2012

Ένα τελευταίο τσιπουράκι με τον κύριο Κλάββα

-Καλό... ήταν το θέμα σου.
- .........
-Θα πιεις ένα τελευταίο τσιπουράκι για το "καληνύχτα";
-Θα το πιω.
-.......
-.......
-Άντε εβίβα...
-Εβίβα.
-........
-........



-Δυνατούτσικο, ε;
-Δάσκαλε.... πολύ καλό!  
-......
-......


Ο συνθέτης, μαέστρος και δάσκαλος Κώστας Κλάββας έφυγε Κυριακή 15 Ιουλίου 2012. 

Τετάρτη, Ιουνίου 27, 2012

Φαντασία για πιάνο

Έγραψα ένα κομμάτι για πιάνο πριν από τρεις βδομάδες, λίγο πριν ξεκινήσει ο κύκλος των θερινών εξετάσεων στο Ωδείο, όπου για περίπου 15 μέρες επί 10 ώρες την ημέρα ακούω όλα τα παιδιά, από το πιο .... πεντάχρονο έως και τον επί διπλώματι. Ένας μάλλον light Γολγοθάς. Πάντως καλού-κακού πριν ξεκινήσω την ανάβαση, έχω αποκτήσει το συνήθειο να γράφω ένα κομμάτι, το οποίο όταν μετά 15 μέρες αναστηθώ θα μου θυμίσει ότι, εκτός από καλλιτεχνικός διευθυντής ωδείου, ίσως είμαι και συνθέτης.

Το κομμάτι είναι για την πιανίστα φίλη μου Χλόη. Ένα ενδιάμεσο αργόσυρτο μέρος σε ινδική ατμόσφαιρα περικλείεται από δύο πανομοιότυπες νεορομαντικές συμπληγάδες. Μέχρι να το μελετήσει και να το ερμηνεύσει η ίδια, το ακούτε από ένα εικονικό ηλεκτρονικό πιάνο. Αν θέλετε να παρακολουθήσετε την παρτιτούρα, πατήστε play, επιλέξτε FULL SCREEN και από τις ρυθμίσεις HD 720p.


Σάββατο, Ιουνίου 23, 2012

GER-GRE 0-0


-Πολλή κίνηση… είναι και το ματς…Πάνε από σπίτι σε σπίτι, να φάνε κανένα σουβλάκι και να δουν το παιχνίδι. Ταξί νέκρα. 
-............
-Μόνο γιωταχήδες. Κι ύστερα σου λένε ότι θέλουνε και μεροκάματο και δεν έχει δουλειά το ταξί. Εγώ γιατί είμαι στο δρόμο;
- ………..
-Λες και άμα νικήσουμε θα μας κόψει η Μέρκελ τους τόκους.
-............
-Κοίτα δεξιά την ουρά…. Ενενήντα λεπτά το σουβλάκι. Πριν μια βδομάδα ανοίξανε..... Ενενήντα ο καφές, ενενήντα το χοτ-ντογκ, ενενήντα το σουβλάκι. Από τότε που ανοίξανε αυτά τα «0,90 €» ο κόσμος κάνει ουρές. Διπλοπαρκαρισμένοι, τους βλέπεις; Γι αυτό δεν περπατάει η Θηβών.
-…………
- Με δέκα ευρώ παίρνεις δέκα σουβλάκια και σου περισσεύει και ένα ευρώ. Αλλού για να πάρεις δέκα σουβλάκια θέλεις 20 ευρώ.
-…………
-Γουστάρεις να πούμε έναν καφέ.... πας και  δίνεις ένα ευρώ και παίρνεις και ρέστα. Γουστάρεις χοτ-ντογκ; Πάρε χοτ-ντογκ. Μην πάρεις σουβλάκι. Δίνεις ευρώ, παίρνεις ρέστα. Στα δέκα να πούμε, βγάζεις άλλο ένα.....
-...........
-Ο άλλος, εδώ έχουμε κρίση, και πήγε και από δύο ευρώ και έβαλε το σουβλάκι δύο και είκοσι….Δεν υπάρχει -που λένε- συναιστησία ...... Παντού αναιστησία......
-.............
-Πάντως, απόψε που φυσάει και έχει δροσούλα το ωραίο είναι να έχεις μια μεγάλη βεράντα ρετιρέ, να κάτσεις να την αράξεις στη δροσούλα, να φας το σουβλάκι σου και να δεις το ματς…. Κι ας τη φάμε....

Ταξιτζής διαλεγόμενος μονολογών. Βουβό πρόσωπο εγώ, ξεθεωμένος μετά από δωδεκάωρη ακρόαση εξεταζομένων μαθητών του Ωδείου....  Προς το σπίτι ενώ ανακρούεται ο Εθνικός μας Ύμνος πριν τον προημιτελικό Γερμανία-Ελλάδα για το Γιούρο 2012. 

Τετάρτη, Ιουνίου 06, 2012

Μικροπολιτικά....

ανάλεκτα κρασοκατανύξεως (hamarn papeerte-γεράσιμος μπερεκέτης)


-Το ξέρεις ότι αν δύο αδελφές είναι να παντρευτούν με δύο αδελφούς πρέπει να παντρευτούν μαζί.
-Τι  «μαζί» ;
-Ταυτόχρονα.
-Α, ναι, το ξέρω. Αλλά πιο πλάκα έχει  όταν είναι να παντρευτούν δύο πανομοιότυποι δίδυμοι με δύο πανομοιότυπες δίδυμες.
-Οι δίδυμοι είναι ανέκαθεν δύο…..
-Σωστά…. Αλλά φαντάζεσαι;
-Τι;
-Τι «τι»; Ε, ....δεν θα μπορούσε κάποια φορά να προσποιηθούνε ότι συνέβη παραγνώριση; Να πήγαινε ο ένας με τη γυναίκα τού άλλου;
-Για ποιο λόγο;
-Για ποικιλία….

Πέμπτη, Μαΐου 31, 2012

"αλά τούρκα πιάνο" μέρος β'

Στο προηγούμενο ποστ έκανα μιαν αναφορά σε ένα ανατολίτικο στυλ παιξίματος του πιάνου που ονομάζεται "αλά τούρκα". Έμμεσα προσπάθησα να καταδείξω ότι το στυλ αυτό ουδεμία σχέση πλην της συνωνυμίας έχει με το πασίγνωστο εμβατήριο "Alla Turca" του Μότζαρτ  Μότσαρτ, και το οποίο εμβατήριο ελάχιστη σχέση έχει με την ανατολίτικη μουσική, τόση όση μπορεί να περιοριστεί μόνον στον τίτλο του, ο οποίος δεν περιγράφει τίποτε άλλο πλην μιας  ευρωπαϊκής ματιάς στην ανατολίτικη μουσική κουλτούρα, όπως αυτή σχηματιζόταν φαντασιωτικά στη Δύση μέσω του Οριενταλισμού.

Αντίθετα, το "αλά τούρκα πιάνο" της καθ' ημάς Ανατολής, ως στυλ, είναι μια γνήσια ανατολίτικη, δεν θα έλεγα τεχνική, αλλά μάλλον τεχνοτροπία. Μεταχειρίζεται το πιάνο εντός του ανατολίτικου ύφους της μουσικής του Μακάμ (του συστήματος των αραβοπερσικών μουσικών τρόπων), με ελάχιστη χρήση της αρμονίας, και περισσότερο με την ανάπτυξη πολυποικιλμένων φράσεων του δεξιού χεριού, των οποίων οι κύριοι φθόγγοι ντουμπλάρονται με οκτάβες του αριστερού χεριού. Αρμονικά αρπέζ τονίζουν κάποιες καταλήξεις, αλλά η δοσολογία τους χαρακτηρίζει το γούστο του ερμηνευτή - στο δικό μου γούστο όσο πιο λίγα τόσο καλύτερα.

Στο προηγούμενο ποστ, παρέθεσα ένα ταξίμι σε μακάμ χιτζασκιάρ του Γιώργου Μπατζανού, από μια σπάνια ηχογράφηση της τουρκικής ραδιοφωνίας, την οποία αλίευσα στο youtube, γνωρίζοντας την ύπαρξή της. Δεν είχα καταφέρει να βρω κάτι άλλο σχετικό, αλλά σήμερα, δι' επιφοιτήσεως, αναζήτησα με φράση κλειδί "taxim on piano" και ως ψαριά παραθέτω το σύγχρονο αυτό βίντεο, που μαρτυρεί ότι το αλά τούρκα πιάνο επιβιώνει τουλάχιστον στην Τουρκία. Ο πιανίστας Ερκάν Γιουκσέλ παίζει ανάλαφρα, όπως αρμόζει στο στυλ, αλλά είναι πολύ αρμονικός για το δικό μου γούστο - προτιμώ οπωσδήποτε το παίξιμο του Μπατζανού.





Τετάρτη, Μαΐου 30, 2012

Το αλά τούρκα πιάνο ... (και όχι το alla turca)


Είναι γνωστόν το «αλά τούρκα» του Μότζαρτ  Μότσαρτ (διότι θα βρούμε και το μπελά μας) στους περισσότερους, και μάλιστα κάποιοι που ασχολήθηκαν με το πιάνο και διέβησαν τον Ρουβίκωνα των προαγωγικών για την Μέση Σχολή, ίσως και να το μελέτησαν, και ίσως να θυμούνται ότι πρόκειται για το 3ο μέρος μιας ξεχωριστής στη μορφή της σονάτα. Μιλάμε για την Piano Sonata No.11 in A major, K 331 σε τρία μέρη, που μάλλον γράφτηκε το 1783. Το πρώτο της μέρος είναι ένα θέμα με 6 παραλλαγές – αυτό είναι πλέον σημαντικό στοιχείο που διέπει το πρώτο μέρος της και την διαφοροποιεί από την συνήθη φόρμα σονάτας. Το δεύτερο της μέρος είναι συμμορφωμένο με το σύνηθες πλαίσιο: ένα μενουέτο και τρίο. Το τρίτο της μέρος, επίσης κάπως αιρετικό, είναι ένα παιχνίδι εναλλαγής μερών σε ελάσσονα και μείζονα,  που ανήκει στην  ασματική φόρμα (τραγουδιστική με την έννοια των κουπλέ και των ρεφραίν). Τα μέρη:

1.Andante grazioso

 2.Menuetto

 3.Alla Turca: Allegretto

Ας ακούσουμε το πασίγνωστο τρίτο μέρος, όχι ως μουσική αλλά ως ζογκλερισμό:



Λιγότερο γνωστό είναι το «αλά τούρκα» του Μπετόβεν. Πρόκειται για το τέταρτο μέρος του έργου "6 Variations on an Original Theme", Op. 76, γραμμένο το 1809.



Όμως, πολύ λιγότεροι γνωρίζουν ότι  το «αλά τούρκα πιάνο» είναι και ένα στυλ παιξίματος, που ενδημεί στην Ανατολή. Είναι το να παίζεις στο πιάνο σαν να παίζεις κανονάκι ή σαντούρι. Από κοντά είχα ακούσει, γύρω στο 1984, την κανονίστα Ανιές Αγκοπιάν να παίζει πιάνο σε αυτό το στυλ. Η μόνη ηχογράφηση που κατάφερα να βρω στο youtube αυτού του στυλ είναι μια παλιά ηχογράφηση του δεξιοτέχνη στο ούτι Γιώργου Μπατζανού (1900-1977), επίσης δεξιοτέχνη στο «αλά τούρκα πιάνο».  Ταξίμι σε μακάμ Χιτζασκιάρ:

Δευτέρα, Μαΐου 28, 2012

Σκόρπια εξ αφορμής τού (και για τον) John Bilezikjian

Ζοζέφ Τερζιβασιάν
Μου τον θύμισε  με ένα μέηλ η παλιά μου, τριάντα χρόνια πάνε, φίλη, η Ιωάννα Άντριους με το πλουμιστό ούτι , το ξανθό πλούσιο ιρλανδέζικο μαλλί και τα αράπικα ασημένια βραχιόλια που συνόδευαν σειόμενα το παίξιμό της.  Ένας αμερικανός αρμενικής καταγωγής διάσημος ουτίστας, παχουλός - το ζουμερό του μαγουλάκι από φωτογραφία του στο εξώφυλλο ενός δίσκου του, όταν το πρωταντίκρυσα, με το πρώτο μου έφερε στον μεγάλο μας αρμένη κατασκευαστή οργάνων Ζοζέφ Τερζιβασιάν. Και ο Ζοζέφ μού είχε πει το 1982: δύο είναι τα «Ούτια»: παλιά ο Χραντ (Udi Hrant, 1901-1978) και τώρα ο Μπιλεζικζιάν («κουβέντα γιοκ» για τον Γιώργο Μπατζανό  (Yorgo Bacanos, 1900-1977), αλλά είναι παλαιοτάτη η «άμιλλα» αρμενίων και ρωμηών μουσικών) .

Τώρα τον θαυμάζω απερίφραστα τον Τζών Μπιλεζικζιάν (John Bilezikjian)…. Όμως, όταν ήμουν νέος στην ηλικία, θυμάμαι πόσο είχα αδικήσει με την κριτική μου αντιμετώπιση αυτόν τον μεγάλο δεξιοτέχνη. Δεν καταλάβαινα το «γιατί» και το «διότι»  του. Τον θεωρούσα επιδειξιομανή και φιγουρατζή (ενώ παράλληλα κρυφά κι από τον ίδιο μου τον εαυτό, προσπαθούσα να κλέβω ό, τι μπορούσα από την τεχνική του - πράγμα περιττό δια την άχαρη και μοιρολατρική έννοια του Χρόνου, διότι ουδέποτε θα την έφτανα, αλλά και ό, τι της έφτασα εν πολλοίς το απώλεσα ραθυμών).  Αυτό που κάνει ο Τζών, είναι να δίνει με τις αναλυτικές πενιές του, τόσο μελωδικά όσο και αρμονικά, μιαν γοητευτική λαϊκότητα στα κομμάτια αυτά της λεγόμενης (...και απάσης) Τούρκικης Κλασσικής Μουσικής, που συνηθίσαμε ίσως από τους «κλασσικότροπους» Τούρκους να τα ακούμε με μία σεμνότητα λιτής ερμηνείας, ή και πολλές φορές βαρειάς θα μπορούσαμε να πούμε, βαρύτης (άνευ, τονίζω, αισθητικοηθικών προεκτάσεων) η οποία ίσως και να μην υπήρχε καν αιωρούμενη στην ατμόσφαιρα της εποχής που δημιουργήθηκαν. Εδώ, ο Τζων,  ερμηνεύει το Χουσεϊνί σαζ σεμάυ του κεμανή Τατυός Εφένδη (kemani Tatyos Efendi,1858-1913), Κωνσταντινουπολίτη αρμενικής καταγωγής επίσης, συνθέτη.


Χάριν της αναφοράς μου στο «κλασσικότροπον» των γειτόνων μας παραθέτω το παρακάτω βίντεο. Προηγουμένως αξίζει να σημειώσω δύο-τρία  πράγματα:

Ο Τατυός έπαιζε κεμάνι και είχεν αλκοολικόν το τέλος. Κεμάν, δηλαδή βιολί ("βιολί αλά τούρκα" που λέμε), όργανο περιθωριακό για την εποχή του, όπως και ο κεμαντσές (η πολίτικη λύρα) όργανο για τις ταβέρνες που βασίλευε η δημοφιλής μουσική του φαζίλ (fasil), μουσική αρκετά ελαφρά (όχι στην τέχνη, αλλά στην κοινωνική της θέση)  σε σχέση με το παλαιό στυλ της παλατινής αραβοπερσικής μουσικής που θεωρείται η κοιτίδα τους «κλασσικού» ύφους. Αναρωτιέται κανείς πώς αντιστοιχεί αυτή η πολυπληθής ορχήστρα (του βίντεο) στην μικρή ορχήστρα του φαζίλ των ταβερνείων του Βοσπόρου (με το κεμάν, το λάφτα, τα κρουστά, το κανονάκι, και ένα-δυό, άντε τρεις χανεντέδες/τραγουδιστές) και τι το βαθυστόχαστον προστίθεται στη μουσική του Τατυός με αυτόν τον συνωστισμό. Μου θυμίζει αφενός την ελαφρά της ΕΡΤ με πλουμιστές ενορχηστρώσεις να παίζει Τσιτσάνη,  και αφετέρου οράματα παιδικά μου, που ζήλευα την πολυκοσμία των ορχηστρών του Σίμωνα Καρρά και ήθελα να μ’ αξιώσει ο Θεός να .... τις μεγαλώσω κι άλλο...  (ο Θεός με φύλαξε:)

Σάββατο, Μαΐου 26, 2012

Ελευθερία ή ....


Η Ελλάδα δεν ανήκει στην Ευρώπη. Είναι η μεροληπτικώς (από ιστορικής πλευράς) νοερά μητρόπολίς της. Και ο ευρωπαϊκά ιδωμένος νεοελληνισμός αποτελεί το «διά ταύτα» μιας φαντασιωτικής κατανόησης, που αυτάρεσκα αγνοεί την μυθιστορία και την ουσία του Θεόφιλου. Αν απογοήτευαν οι προ-προ-προπαππούδες μας τους Ευρωπαίους επειδή δεν φορούσαν χιτώνες με  περικεφαλαίες και δεν εκράδαιναν δόρατα - μόνο κρατούσανε χατζάρια, φορούσαν φουστανέλες και  φέσια - τότε δεν παραξενεύομαι που σπανίως βρίσκω ρετσίνα χύμα στις ταβέρνες, διότι σχεδόν όλες έχουν πλέον «λευκό».  Τοιουτρόπως στερούμεθα τον πολίτικον χασάπικον και καταντούμε συρτάκια αγγλόφωνα-κρυφό σχολειό.



Ω! πλάνο φεγγάρι καλοκαιρινό με τις τουρίστριες….
 
Καλή σου επιτυχία...
Ελευθερία...


Τετάρτη, Μαΐου 23, 2012

Καραμανώλης, με καθυστέρησιν ολίγων αιώνων

.......
"Νιζάμικα ρούχα φορούν,
χωρίς πιλάφι δεν μπορούν,
χωρίς καφέ πεθαίνουν,
στον πόλεμο αρρωσταίνουν"
........

νιζάμικα (εκ του αραβικού نظام / niẓām = σύστημα) : καθιερωμένα [μοδάτα], επίσημα,  αεράτα ακριβά ρούχα. 

στροφή από το επαναστατικό τραγούδι της Γαλλικής Επανάστασης "La Carmagnole" σε ελεύθερη απόδοση Ρήγα Φεραίου 




στον Μάριο Μαυροειδή, ψηλά ....
(το τραγουδούσε εν ευθυμίαις με ωραία  τραχειά μπάσα φωνή)

Τρίτη, Μαΐου 01, 2012

Το σαντούρι και το ούτι, μια ηχογραφημένη παρουσίαση

Ηχογράφηση της παρουσίασης που επιμελήθηκαν και παρουσίασαν η Αγγελίνα Τκάτσεβα και ο Γιώργος Χατζημιχελάκης στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο Χαλανδρίου, 30 Απριλίου 2012

το πληροφοριακό υλικό θα το βρείτε:
για το σαντούρι εδώ
για το ούτι εδώ

Ας μην παραλείψω να αναφέρω, ότι ένα από τα συμπαθή μειονεκτήματα της αίθουσας του Αετοπούλειου είναι …. η έλλειψη εξαερισμού, που καθιστά αναγκαστικό το να μένει ανοικτή κάποια πόρτα, ιδιαίτερα κατά τις θερμές ανοιξιάτικες βραδιές όπως αυτή της συναυλίας, κάτι που σε συνδυασμό με την γειτονία του με παλιές εξοχικές κατοικίες της περιοχής, δίνει την ευκαιρία σε κάθε παραπονούμενο κατοικίδιο να συμβάλλει  ηχητικά στην διενεργούμενη συναυλία. Ο καημένος σκύλος, ο οποίος προφανώς είχε εγκαταλειφθεί στο μπαλκόνι από το φιλόζωον-μισάνθρωπον ζώον αφεντικό του, με το γάβγισμά του συνοδεύει τα περισσότερα κομμάτια…. Κατά τα άλλα η αίθουσα είναι ιδανική για την απόδοση λεπτής μουσικής, και το κοινό της εξαιρετικό, όπως και οι διοργανωτές, ζεστοί άνθρωποι που σου δημιουργούν άνεση έκφρασης.

Victor Copytsko: Pososhok (= ένα τελευταίο ποτηράκι για καλό κατευόδιο)
  


Η Αγγελίνα Τκάτσεβα μιλάει για το σαντούρι γενικά
 

Victor Copytsko: Divertimento για τσίμπελ και προπαρασκευασμένο πιάνο
(μεσαίο μέρος: σόλο τσίμπελ)



Η Αγγελίνα Τκάτσεβα μιλάει για τις τεχνικές και τα ηχοχρώματα του τσίμπελ


Ο Γιώργος Χατζημιχελάκης μιλάει για το τσίμπελ
 


Ο Γιώργος Χατζημιχελάκης για την Αγγελίνα Τκάτσεβα



Πρόλογος της Αγγελίνας Τκάτσεβα για το έργο "Επτά Μεσαιωνικά Σκίτσα"


Γιώργου Χατζημιχελάκη "Επτά Μεσαιωνικά Σκίτσα" για σόλο τσίμπελ (επιλογή τεσσάρων)


Η Αγγελίνα Τκάτσεβα μιλάει για το τσίμπελ ως αυτοτελές όργανο


Γιώργου Χατζημιχελάκη "Μικρό Βαλς" για σόλο τσίμπελ


Η Αγγελίνα Τκάτσεβα προλογίζει ένα έργο για τσίμπελ του Γιώργου Λεωτσάκου


Γιώργου Λεωτσάκου "Μικρός Μελαγχολικός Μελόρρυθμος αρ. 1" για σόλο τσίμπελ


Η Αγγελίνα Τκάτσεβα μιλάει για τον Νίκο Τάτση



Νίκου Τάτση "Μικρή Σουίτα" για σόλο τσίμπελ



Ο Νίκος Τάτσης μιλάει για το τσίμπελ στη μουσική του



Νίκου Τάτση "Ξένος"
τραγούδι: Αμαλία Τάτση,
τσίμπελ: Αγγελίνα Τκάτσεβα, κιθάρα και φωνητικά: Νίκος Τάτσης, κιθάρα: Αποστόλης Καρποντίνης



Ο Νίκος Τάτσης μιλάει για τα τραγούδια του
 


Νίκου Τάτση "Ανάθεμα τον αίτιο", βασισμένο στο ομώνυμο δημοτικό τραγούδι της Μυτιλήνης  τραγούδι: Αμαλία Τάτση,
τσίμπελ: Αγγελίνα Τκάτσεβα, κιθάρα και φωνητικά: Νίκος Τάτσης, κιθάρα: Αποστόλης Καρποντίνης



Ο Γιώργος Χατζημιχελάκης μιλάει για το ούτι



Ιμπραήμ Αλ Αρυάν "Σεμάυ Μπεγιάτι", απόδοση με ούτι (: Γιώργος Χατζημιχελάκης)



Ο Γιώργος Χατζημιχελάκης μιλάει για τη φόρμα "Σεμάυ" και για τα κομμάτια που ερμηνεύει:


Νικολάκη "Σεμάυ Μαχούρ", απόδοση με ούτι (: Γιώργος Χατζημιχελάκης)


Η Αγγελίνα Τκάτσεβα παρουσιάζει τα 2 τελευταία κομμάτια


"Τ' Αηδόνια της Ανατολής", ανασύνθεση του Γιώργου Χατζημιχελάκη από το χειρόγραφο 1203 της Μονής Ξηροποτάμου
τσίμπελ: Αγγελίνα Τκάτσεβα, ούτι και τραγούδι: Γιώργος Χατζημιχελάκης


"Εις σε Ψηλό Βουνό", ανασύνθεση του Γιώργου Χατζημιχελάκη από το χειρόγραφο της Μονής Ιβήρων
τσίμπελ: Αγγελίνα Τκάτσεβα, ρεκ: Γιώργος Χατζημιχελάκης

Σάββατο, Απριλίου 28, 2012


ΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΑ 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012, ΩΡΑ 20:00
Η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών
σε συνεργασία με το
Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Χαλανδρίου
διοργανώνει συναυλία με τίτλο

Το σαντούρι και το ούτι
Ιστορία των οργάνων
Παραδοσιακό και σύγχρονο ρεπερτόριο


Αγγελίνα Τκάτσεβα, σαντούρι - ρώσικο σαντούρι
                            Γιώργος Χατζημιχελάκης, ούτι



Την εκδήλωση προλογίζει ο Θόδωρος Αντωνίου

Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα συναυλιών του «Αετοπουλείου Πολιτιστικού Κέντρου»
Φιλικής Εταιρείας και Τομπάζη 18, Χαλάνδρι, τηλ: 210 6820464


Σάββατο, Μαρτίου 31, 2012

PIANORIZONS ..... 2~4 πιάνα και έως 8 πιανίστες !!!!






Πρόγραμμα για δυο, τρια και τέσσερα πιάνα:

Δημήτρης Συκιάς: Concertino για δυο πιάνα (2007)

Σταμάτης Αθανάσουλας: Industrial Area για τέσσερα πιάνα (2011)

Γιάννης Α. Παπαϊωάννου: Πρελούδιο και Φούγκα για δυο πιάνα (1932)

Wilhelm Killmayer: Paradies για δυο πιάνα (1972)

Πέμπτη, Μαρτίου 15, 2012

Νίκη... και Επανάστασις

Η ΔΙΑΠΛΑΣΙΣ [της πραγματικότητος] ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ

-Εγώ θα πέσω από το Ζάλογγο….
-Γιατί, Νικούλα μου, πουλάκι μου;
-Για να μη γίνω Τουρκάλα… Όλες θα πέσουμε απ’ το Ζάλογγο. Θα ανέβουμε στις καρέκλες και θα πηδήσουμε. Εγώ το δεξί μου πόδι θα το κάνω μακρύ για να μη χτυπήσω όταν πηδήσω.
-Δεν θα σας έχουν μαξιλάρια από κάτω;
-Δεν ξέρω. Γιατί δεν θα πέσουμε …ε.. παίξουμε στον Πολιτιστικό. Θα το κάνουμε στις τάξεις μας.
-Το έχεις μάθει το τραγουδάκι;
-Ναι: «Στην ψαριά δεν ζει το ψάρι…..».

απόσπασμα διαλόγου της προνηπίου Νίκης με τη μαμά της

Σάββατο, Μαρτίου 10, 2012

ΕΥΦΟΡΙΑ

Κάτι μεταξύ computer music και μουσικού κολάζ. Γράφτηκε ως "προγραμματικός μετρονόμος" (όπως λέμε προγραμματική μουσική) για να στηρίξει το μινιμαλιστικό (ημιαλεατορικό) κομμάτι του Terry Riley "in C", όπως το παρουσίασε μια μικρή ομάδα σπουδαστών του Δημοτικού Ωδείου Πετρούπολης μαζί με καθηγητές, υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας φλάουτου Στεφανίας Κατσαρού, τον Ιούνιο του 2009 στο μικρό Θέατρο Πέτρας.

Άκουσα, μετά από καιρό, αυτό το προηχογραφημένο φόντο (tape συνηθίζαμε να το λέμε) και βρήκα ότι επιεικώς μπορεί να σταθεί αυτόνομα (ανεξάρτητα από τον λόγο για τον οποίο φτιάχτηκε), όχι ακριβώς ως μουσικό κομμάτι, αλλά ως παράπλευρο ακρόαμα ... για να κάνει κάποιος, ας πούμε, μια δουλειά του σπιτιού. Ταιριάζει νομίζω ηχοχρωματικά .... με το πλύσιμο πιάτων (το οποίο κατά παράδοξο τρόπο μου δημιουργεί ευφορία).

Πέμπτη, Μαρτίου 01, 2012

ΣΥΝΑΥΛΙΑ

ΠΕΤΕΦΡΗι, Ύμνοις .....

Φίλε μου ελήφθη, δέμα αφράτον, ταχυδρομικόν.
Και ανεγνώσθη διαγωνίως το όλον, και τα δύο πρώτα οριζοντίως και καθέτως.

Το δέμας έξοχον: δια τσέπην εσωτερικήν. Διότι στα λεωφορεία κλέβουν ακόμα και λογοτεχνήματα από τας χάσκουσας τσέπας των σακακιών και των μπουφάν. Συγχαίρω τον τυπογράφον.

Πάνο, η γλώσσα σου είναι ξύλινα τείχη.
Είσαι γεννημένος μουσικός. Και φαρμακοποιός. Δοσολογείς τον ήχο και τον φόρτο μαγικά ως να πρόκειται για νοήματα, ενώ πρόκειται για σωματικές εκκρίσεις.
Επειδή ως κρυπτοδυσλεξικός πάντοτε συνέχεα τον Δημήτρη με τον Μιχάλη και τον Αντώνη με τον Χαράλαμπο, επίτρεψέ με που και που να σε αποκαλώ Θεμιστοκλή…..

Σε φιλώ-αγαπώ,
Γιώργος ο Μπερεκέτης σου…..

οι παχουλές αναρτήσεις (όσο τις διαβάζετε τόσο παχαίνουν)