tag:blogger.com,1999:blog-9997667.post4406610999677551559..comments2023-12-09T00:33:41.527+02:00Comments on KRATIMOKATAVASMA: Από τον Οξύρρυγχο στην έλλειψη συμφωνικής μουσικής παραδόσεωςγεράσιμος μπερεκέτηςhttp://www.blogger.com/profile/01482044670343863018noreply@blogger.comBlogger6125tag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-51980252678063491172008-01-14T17:01:00.000+02:002008-01-14T17:01:00.000+02:00Ευχαριστούμε π2!Ευχαριστούμε π2!γεράσιμος μπερεκέτηςhttps://www.blogger.com/profile/01482044670343863018noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-14641687104394474382008-01-02T11:57:00.000+02:002008-01-02T11:57:00.000+02:00Έπεσα πάνω σε μια αναλυτική βιβλιογραφία για τη μο...Έπεσα πάνω σε μια <A HREF="http://www.freidok.uni-freiburg.de/volltexte/2601/pdf/Zur_Musik_Mesopotamiens.pdf" REL="nofollow">αναλυτική βιβλιογραφία για τη μουσική θεωρία και σημειογραφία της αρχαίας Μεσοποταμίας [pdf]</A> και θυμήθηκα τους εδώ προβληματισμούς, οπότε σκέφθηκα να την παραθέσω μήπως χρησιμεύσει σε κανέναν. Καλή χρονιά σε όλους.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-79193773770548246042008-01-01T21:22:00.000+02:002008-01-01T21:22:00.000+02:00Αγαπητέ μου φίλε ανώνυμε, το επόμενο ποστ θα βασίζ...Αγαπητέ μου φίλε ανώνυμε, το επόμενο ποστ θα βασίζεται στα ερωτήματά σου΄τα οποία τα βρίσκω "χειρουργικά" και μου δίνουν έτοιμη μία δομή για να θίξω επιπρόσθετα παράλληλα θέματα. Σε ευχαριστώ πολύ, θερμές ευχές και από μένα.γεράσιμος μπερεκέτηςhttps://www.blogger.com/profile/01482044670343863018noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-72269226835263487452007-12-31T23:49:00.000+02:002007-12-31T23:49:00.000+02:00Ήθελα να ξεστρατίσω, για να σταθώ λίγο στη φράση τ...Ήθελα να ξεστρατίσω, για να σταθώ λίγο στη φράση του σχολίου:<BR/>"Αυτό το οποίο σχετίζεται με το θέμα του ποστ, είναι το γεγονός ότι η πολυφωνία για να αναπτυχθεί χρειάζεται μία <BR/><BR/>σημειογραφία ρυθμικά ακριβή", όχι για να διαφωνήσω, μα για να εκφράσω έναν προσωπικό προβληματισμό.<BR/>Επειδή δεν αποκλείω σφάλμα, έλλειψη δεδομένων, παρακαλώ την διόρθωση.<BR/><BR/>Σαφώς η σημειογραφία, και ακόμα περισσότερο η ρυθμικά ακριβής, βοηθάει στην ανάπτυξη της πολυφωνίας, όσο η γραφή την <BR/><BR/>ανάπτυξη του λόγου.<BR/>Πέρα από τον επικουρικό ρόλο της όμως, είναι απαραίτητη;<BR/><BR/>Γνωρίζουμε πως ελλείψει της σημειογραφίας, οι μουσικοί της αραβοπερσικής μουσικής (αλλά και της ινδικής π.χ.) <BR/><BR/>χρησιμοποιούσαν ένα ανεπτυγμένο (ή εκτεταμένο θα μπορούσε να πει κάποιος) ρυθμικό σύστημα για να διευκολύνουν την <BR/><BR/>αποστήθιση πολλών και εκτενών μελών. Κάτι που στον λόγο απαντάμε παρόμοια στους διαφόρους ρυθμούς, στην προσωδία.<BR/><BR/>Από την άλλη, η πολυφωνία, τόσο στον Ελλαδικό χώρο, όσο και στα πέριξ, δεν είναι ανύπαρκτη. Απέχει βέβαια ευδιάκριτα από <BR/><BR/>αυτή, παραδείγματος χάριν, του Παλεστρίνα τόσο αν εξετάσουμε το ύφος, όσο και τη λειτουργικότητα (εσωτερικό - εξωτερικό <BR/><BR/>μέλος κ.τ.λ.), αλλά φαίνεται να μη την φθείρει η έλλειψη σημειογραφίας. Αν και άλλοτε σαφέστατα ακολουθεί μια ρυθμική <BR/><BR/>αγωγή, άλλοτε την κρύπτει περίτεχνα, και άλλοτε δείχνει να την αγνοεί (τουλάχιστον να μην την ακολουθεί αυστηρά).<BR/>Σ' αυτό βέβαια θα μπορούσε κάποιος να αντιτάξει κάποια <BR/><BR/>Είναι ευνόητο πως μια σημειογραφία θα λειτουργούσε καταλυτικά στην περεταίρω ανάπτυξη της πολυφωνίας, αφού η ανάλυση και η <BR/><BR/>επεξεργασία θα γινοντουσαν πολύ πιο εύκολα, πολύ πιο συστηματικά, αλλά είναι η έλλειψή της ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο;<BR/>;Αν καταφέρναμε ως δια μαγείας και βάζαμε σε μια γιάλα την εσωτερική και εξωτερική (εκκλησιαστική και μη) μουσική ανάπτυξη <BR/><BR/>στον ελλαδικό χώρο από το 1814 και μετά, από την σταδιακή - συστηματική "αποκρυστάλωση" (τρόπος του λέγειν - σε <BR/><BR/>αντιδιαστολή με την ρευστότητα) της μουσικής σημειογραφίας, έτσι ώστε να απομακρύναμε τις επιρροές από Δυσμάς, θα <BR/><BR/>παρατηρούσαμε άραγε στη σημειογραφία διπλές, ή πολλαπλές σειρές μουσικών γραμμών, ομοίων προς τις περιπτώσεις της αρχαίας <BR/><BR/>ελληνικής μουσικής (φωνής και οργάνου);<BR/>Απάντηση σε αυτό θα ήταν εξίσου αδύνατη με την υλοποίηση των παραπάνω βέβαια, αλλά η αποφυγή της ερώτησης στο νου μου <BR/><BR/>ομοιάζει στην αδυναμία.<BR/><BR/><BR/>Να προσθέσω άλλη μια σκέψη:<BR/>Σε σχέση με το παραπάνω πρόβλημα, την ρευστότητα της προ-Χρυσάνθου εκκλησιαστικής μουσικής σημειογραφίας, εγέρθη στο μυαλό <BR/><BR/>μου άλλη μια πρόκληση για σύνθεση (ενθυμούμενος το "Αντιμετωπίζω την σύνθεση ως «λύση προβλήματος»" του dsyk):<BR/>Θα μπορούσαν οι "θέσεις", οι από μνήμης παραδοσιακές εκτελέσεις μιας αλληλουχίας συμβόλων να δομηθούν, χωρίς ρυθμική <BR/><BR/>ακρίβεια στη σημειογραφία, εκτός από οριζόντια και κάθετα;<BR/><BR/><BR/>Τέλος πάντων, καλύτερα τούτη την ώρα να ευχηθώ ευτυχές το νέο έτος σε εσένα και τους δικούς σου και να το αμολάρω το θέμα.<BR/>Απ' την καρδιά μου τις καλύτερες ευχές.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-56789565708008562392007-12-28T12:24:00.000+02:002007-12-28T12:24:00.000+02:00Αγαπημένε μου Κουκουζέλη. Η σύνοδος του Τριδέντου ...Αγαπημένε μου Κουκουζέλη. Η σύνοδος του Τριδέντου είχε να αντιμετωπίσει το εξής πρόβλημα: η πολυφωνία στη Δύση κατά τον 15ο αιώνα είχε αναπτύξει ιδιαίτερα εξεζητημένες τεχνικές οι οποίες αποσπούσαν τον ακροατή από την κατανόηση του ιερού κειμένου. Η δυτική εκκλησία, παρόλο που ήταν αρωγός της μουσικής πολυφωνίας, προβληματίστηκε έντονα και δεν ήταν λίγοι αυτοί που πρότειναν την επιστροφή στο μονοφωνικό παλαιό γρηγοριανό μέλος, τουλάχιστον για τη λειτουργική χρήση. Ο Παλεστρίνα υπεράσπισε την πολυφωνία και το "δικαίωμά" της να εκφράζει την εκκλησιαστική λατρεία, με μια σειρά έργων που και την σαφή ακρόαση του κειμένου διασφάλιζε και την πολυφωνία οδήγησε σε νέα ακμή. <BR/>Αυτό το οποίο σχετίζεται με το θέμα του ποστ, είναι το γεγονός ότι η πολυφωνία για να αναπτυχθεί χρειάζεται μία σημειογραφία ρυθμικά ακριβή, κάτι προς το οποίο η δυτική μουσική είχε κατατείνει ήδη από τον 13ο αιώνα. Να σημειώσουμε επίσης ότι και η αρχαία ελληνική σημειογραφία ήταν ρυθμικά ακριβής. Η παρασημαντική κατέκτησε την ρυθμική της ακρίβεια μόλις τον 19ο αιώνα με την μεταρρύθμιση του Χρυσάνθου. Δεν μπορώ να επεκταθώ, αλλά η πορεία που ακολούθησε η ανατολική εκκλησιαστική μουσική από τους χριστιανικούς χρόνους και μετά είχε προσανατολισμό αποστασιοποίησης από τα αυστηρά ρυθμικά πλαίσια που βάση τους έχουν τον χορό. Η ίδια η σημειογραφία της επιδιώχτηκε να είναι ρευστή ρυθμικά, ούτως ώστε να παράγεται ένα μέλος που να αιωρείται υπεράνω "τετράγωνων" ρυθμικών πλαισίων. Πρόκειται για μία άλλου είδους κατάκτηση, η οποία δικαιώθηκε εκ των υστέρων, ως μία από τις αναζητήσεις της μουσικής του 20ου αιώνα, αναζήτηση των μοντερνιστών που εκφράστηκε και με σημειογραφικές εκζητήσεις (ιδιωματική μουσική σημειογραφία που αφήνει στον εκτελεστή ελευθερίες ως προς τις σχέσεις διάρκειας των φθόγγων). <BR/>Παρ' όλα αυτά, η παρασημαντική, αυτοαξιολογούμενη κατά τον 19ο αιώνα, αντιμετωπίζει την ρυθμική ρευστότητά της ως προβληματική έλλειψη μάλλον, παρά ως αισθητική αξία. Φαίνεται ότι το εξωτερικόν μέλος, βασισμένο στην ρυθμικά ακριβή οργανοχρησία, απαιτεί την καταγραφή του και έλκει τους εκκλησιαστικούς θεράποντές του (ήδη από την εποχή του Μπερεκέτη και του Λαμπαδάριου) στην ρυθμική ακρίβεια. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι οι μετά τον Χρύσανθο μελουργοί, όπως ο Θεόδωρος Φωκαεύς, λοξοκυττούν όχι μόνο μελωδικά, αλλά και ρυθμικά προς τη μουσική του μακάμ.γεράσιμος μπερεκέτηςhttps://www.blogger.com/profile/01482044670343863018noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-9997667.post-61112518856431290072007-12-28T11:26:00.000+02:002007-12-28T11:26:00.000+02:00Καλώς. Αλλά, αν δεν κάνω λάθος, σοβαροί προβληματι...Καλώς. Αλλά, αν δεν κάνω λάθος, σοβαροί προβληματισμοί για "την συντήρηση μιας αυστηρής εκκλησιαστικής μουσικής παράδοσης" κυκλοφορούσαν κάποτε και στη Δύση. Η Oικουμενική Σύνοδος της Τρένδης (1545-1563, ελπίζω να μεταγράφω σωστά στα Ελληνικά το Council of Trent) είχε απαγορέψει την πολυφωνική εκκλησιαστική μουσική. Κυκλοφορεί μάλιστα ο μύθος (<A HREF="http://en.wikipedia.org/wiki/Giovanni_Pierluigi_da_Palestrina#Music_and_reputation" REL="nofollow">όπως διαβάζω</A>) ότι ο Παλεστρίνα έγραψε την "Λειτουργία αφιερωμένη στον Πάπα Μάρκελλο" <A HREF="http://en.wikipedia.org/wiki/Missa_Papae_Marcelli" REL="nofollow"><B>*</B></A> για να μεταπείσει τους συμμετέχοντες στη σύνοδο. Παρά την απαγόρευση όμως, η πολυφωνική μουσική έγινε (το θεμέλιο) κομμάτι της δυτικής μουσικής "παραδόσεως"... Αλλού ίσως πρέπει να ψάξουμε κι όχι στις μεταρρυθμίσεις των δασκάλων ή την πολιτική της εκκλησίας... Δεν τα ξέρω και καλά...kukuzelishttps://www.blogger.com/profile/17221577562331121910noreply@blogger.com